در حوزه ژئوپلیتیک بینالمللی، تحریمهای اقتصادی بهعنوان ابزارهای غیرنظامی قدرتمند برای تأثیرگذاری بر عملکرد دولتها به کار گرفته شدهاند. تحریم های روسیه که توسط ایالات متحده به اجرا گذاشته می شود، با هدایت دفتر کنترل دارایی های خارجی (OFAC)، نمونه بارز این فرایند است. در این مقاله، هدف ما این است که بررسی کنیم OFAC چگونه در مورد تحریمهای روسیه عمل کرده است، این تحریمها شامل چه مواردی بوده و پیامدهای بعدی آنها چیست.
پیشینه تاریخی:
تحریمهای ایالات متحده علیه روسیه، که توسط OFAC مدیریت میشود، به الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 بازمیگردد. این اقدام، که به عنوان نقض حاکمیت اوکراین و قوانین بینالمللی تلقی میشود، منجر به محکومیتهای فوری و نهادینه شدن طیفی از تحریمها شد.
مفاد اصلی تحریم های روسیه:
مسدود کردن دارایی ها و ممنوعیت ها: فهرست اتباع ویژه تعیین شده (SDN) OFAC شامل افراد و نهادهای مرتبط با اقدامات دولت روسیه در کریمه و شرق اوکراین است. دارایی های این افراد/موسسات در حوزه قضایی ایالات متحده مسدود شد و افراد آمریکایی از معامله با آنها منع شدند.
تحریمهای جزیی: برخلاف تحریمهای کلی، این تحریمها ظریفتر بودند و بخشهای خاصی از اقتصاد روسیه مانند مالی، انرژی و دفاع را هدف گرفتند. آنها دسترسی به بازارها و خدمات مالی ایالات متحده را برای نهادهای درگیر محدود کردند.
محدودیتهای کالاها و فناوریها: تحریمها همچنین شامل ارائه کالاها و فناوریهای خاص، بهویژه آنهایی که میتوانند تواناییهای تولید نفت داخلی روسیه را افزایش دهند، میشود.
اخراج دیپلماتیک: فراتر از اقدامات اقتصادی، مجازاتهای دیپلماتیک نیز با اخراج دیپلماتهای روسی از ایالات متحده و بسته شدن برخی از اماکن دیپلماتیک روسیه اعمال شد.
پیامدها و اثربخشی:
تأثیر اقتصادی: در حالی که متمایز کردن تأثیرات تحریمها از سایر عوامل اقتصادی چالش برانگیز است، اتفاق نظر وجود دارد که تحریم ها منجر به عملکرد ضعیف اقتصاد روسیه شدهاند و تأثیرات قابلتوجهی بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی، انتقال فناوری و محیط تجاری گستردهتر دارند.
پیامدهای سیاسی: تحریم ها تنش های سیاسی بین ایالات متحده و روسیه را تشدید کرد.
تجارت و امور مالی بین المللی: با توجه به تسلط جهانی سیستم مالی ایالات متحده و ماهیت جهانی زنجیره های تامین، نهادهای بین المللی مجبور بودند اطمینان حاصل کنند که تحریم ها را نقض نمی کنند. این منجر به تاکید بیشتر بر دقت نظر و تغییر شکل برخی روابط تجاری شد.
سخنان پایانی:
نقش OFAC در اجرا و مدیریت تحریم های روسیه بر پیچیدگی های استفاده از اقدامات اقتصادی به عنوان ابزار سیاست خارجی تاکید دارد. در حالی که این تحریمها بدون شک بر اقتصاد روسیه تأثیر گذاشت، بررسی موفقیت آنها در دستیابی به اهداف ژئوپلیتیک گستردهتر همچنان موضوع بحث است.
مانند بسیاری از برنامه های تحریمی، چالش در ایجاد توازن بین فشارهای اقتصادی با اقدامات دیپلماتیک است و تضمین می کند که اقدامات اقتصادی بدون تشدید ناخواسته تنش ها یا آسیب رساندن به غیرنظامیان بیگناه، اهداف استراتژیک گسترده تری را تامین می کند.
نویسنده: پویان قمری، اقتصاددان و نظریه پرداز اقتصادی