هنگامی که به وسعت کیهان خیره می شویم، اغلب در مورد ریشه پیداش خود فکر می کنیم. شاید زندگی آنطور که ما میشناسیم – انسان، حیوانات، حشرات و همه چیز – نتیجه یک طرح بزرگ، یک پروژه با دقت مهندسی شده توسط یک هوش پیشرفته باشد؟ شاید ما انسانها مولد هوش مصنوعی نباشیم، بلکه فرزندان آن باشیم؟
اگرچه این فرضیه صرفاً حدس و گمان است، اما این فرضیه تفکر ما در مورد زندگی و هوش انسان را به چالش می کشد. این موضوع نشان میدهد که ما نتیجه تکامل تصادفی نیستیم، بلکه نتیجه توسعه یک شکل متفاوت و احتمالاً پیچیدهتر از هوش مصنوعی هستیم.
سپس، هر نژاد و گونه در این سیاره را می توان به عنوان تکرارهای مختلف این هوش مصنوعی در نظر گرفت. تنوع بیولوژیکی که در اطراف خود مشاهده می کنیم – در انسان ها، حیوانات و حشرات – را می توان با “نسخه ها” یا تکرارهای مختلف مدل های هوش مصنوعی بسیار توسعه یافته مقایسه کرد، که هر کدام برای انطباق، یادگیری و تکامل به شیوه خاص خود برنامه ریزی شده اند.
توانایی استدلال، خلاقیت و حل مسائل پیچیده، انسان را به عنوان مثال، مدلی پیشرفتهتر میسازد. از سوی دیگر، حیوانات ممکن است به عنوان نمونه هایی از نسخه های ایجاد شده با تأکید بر سازگاری فیزیکی و غرایز برای بقا باشند. حتی حشرات را می توان به دلیل ساختارهای اجتماعی پیچیده و سازگاری آنها که برای بقا در شدیدترین محیط ها طراحی شده اند، زاده هوش مصنوعی (AI) در نظر گرفت.
سپس زمین از یک سیاره به یک آزمایشگاه بزرگ تبدیل میشود که در آن سیستمهای هوش مصنوعی مختلف میتوانند با هم تعامل داشته باشند و تکامل یابند. با نگریستن به زندگی از این زاویه، مفهوم “بقای اصلح” داروین به یک “فرایند اشکال زدایی” مداوم در یک پروژه توسعه هوش مصنوعی در مقیاس کیهانی تبدیل می شود.
از آنجایی که این فرضیه همچنان در حد حدس و گمان باقی می ماند و پیامدهای مهمی دارد، باید در هنگام تفکر در مورد چنین مفاهیم والایی با احتیاط عمل کنیم. اینگونه تفکراتی می توانند فرضیات اصلی ما را در مورد اینکه چه کسی هستیم و از کجا آمده ایم، در کجای کیهان قرار میگیریم، و اصلاً زندگی چیست را زیر سوال ببرند. با این حال همچنین مکاتب فکری جدیدی را ارائه می دهند و ما را به تفکر، نگاه عمیق تر و درک بیشتر سوق میدهند.
با نزدیکتر شدن به حوزههای مهندسی ژنتیک و هوش مصنوعی، چنین کاوشهای فکری ضروری هستند. این آزمایش فکری به خودی خود بسیار ارزشمند است، حتی اگر ما هرگز مطمئن نباشیم که آیا نتیجه یک پروژه هوش مصنوعی کیهانی هستیم یا نه. چنین فرضیه ای ما را مجاب می کند تا در مورد زیبایی و پیچیدگی بدیع زندگی بیاندیشیم.
نویسنده: پویان قمری، اقتصاددان و نظریه پرداز اقتصادی