عمق بازار یا DOM چیست؟
عمق بازار مجموعه‌ای از اطلاعات متنوع است که تعداد سفارش‌های خرید و فروش را برای اوراق بهادار یا ارز با قیمت‌های مختلف نشان می دهد. عمق بازار نشان دهنده‌ی نقدینگی و عمق آن در بازار اوراق بهادار یا ارز است. هر چه تعداد سفارش‌های خرید و فروش در هر قیمتی بیشتر باشد، عمق بازار نیز بیشتر است. این اطلاعات تقریبا در هر صرافی موجود است، اغلب به صورت رایگان و گاهی اوقات با پرداخت هزینه قابل تهیه است.
عمق بازار همچنین کارکردی مشابه با دفتر سفارشات دارد چرا که سفارش‌های موجود را برای اوراق بهادار و یا یک ارز به خصوص نشان می‌دهد. این دفتر لیستی از خریداران و فروشندگان علاقمند به یک اوراق بهادار خاص را ثبت می‌کند. همچنین یک موتور هماهنگ کننده نیز وجود دارد که از این دفتر استفاده می‌کند تا تشخیص دهد که چه معاملاتی می‌توانند به انجام برسند.
توضیحات عمق بازار
علاوه بر اندازه‌گیری عرضه و تقاضا، عمق بازار نشان‌دهنده‌ی تعداد سهامی است که می‌توان از مجموع سهام یک شرکت خرید بدون اینکه باعث شود ارزش سهام آن شرکت افزایش قیمت پیدا کند. اگر نقدینگی سهام بسیار بالا باشد و در آن تعداد زیادی خریدار و فروشنده حضور داشته باشند، در این صورت خرید تعداد زیادی سهم هم منجر به تغییرات قیمت چشمگیر نخواهد شد. اما اگر نقدینگی سهام پایین باشد و در آن معاملات زیادی صورت نگیرد، خرید تعدادی سهم، تأثیر چشمگیری بر قیمت آن خواهد داشت.
عمق بازار معمولا به شکل یک لیست الکترونیک از تمام سفارش‌های خرید و فروش نشان داده می‌شود؛ این سفارش‌ها بر اساس سطح قیمت، دسته‌بندی شده‌اند و در هر لحظه بروزرسانی می‌شوند تا نشانگر تمام فعالیت‌های موجود باشند. یک موتورِ هماهنگ‌کننده، تبادل‌های سازگار را با هم جفت می‌کند.
اگرچه گاهی اوقات این اطلاعات در ازای هزینه‌ای در دسترس خواهد بود، اما حالا اکثر پلت‌فرم‌های تبادل، گونه‌ای از عمق‌بازار را به نمایش می‌گذارند. این مسئله، طرفین موجود در تبادل یک سهام را قادر می‌سازد تا به جای مشاهده‌ی بهترین گزینه‌ها، لیستی کامل از تمام سفارش‌های خرید و فروش که در انتظار انجام هستند را به همراه اندازه تبادل مشاهده کنند.
نکات کلیدی
- عمق بازار یا DOM یک ابزار تبادل است که تعداد سفارش‌های خرید و فروش فعال یک سهام یا ارز را در قیمت‌های مختلف نشان می‌دهد.
- عمق بازار که به عنوان دفتر سفارش نیز شناخته می‌شود در واقع میزان عرضه و تقاضا برای یک سهام بخصوص است.
- عمق بازار همچنین نشان‌دهنده تعداد سهامی است که می‌تواند خرید، بدون اینکه تأثیری در قیمت آن سهام گذاشت.
استفاده از داده‌های عمق بازار
با به انجام رسیدن، بروز رسانی شدن و یا منحل شدن سفارش‌ها، داده‌های مربوط به عمق بازار می‌توانند به تبادل‌کننده‌ها کمک کنند تا تشخیص دهند قیمت یک سهام بخصوص در آینده‌ی نزدیک به کدام سمت خواهد رفت.
به عنوان مثال، یک تباد‌کننده ممکن است از داده‌های عمق بازار استفاده کند تا تفاوت بین قیمت پیشنهادی و قیمت درخواستی یک سهام را به همراه ارقام هر کدام از این قیمت‌ها بفهمد. سهامی که عمق بازارآنها زیاد است (به عنوان مثال سهام شرکت‌های معروف با بیشینه قیمت بالا مانند اپل) معمولا حجم و نقدینگی بالایی خواهند داشت، که تبادل‌کنندگان را قادر می‌سازد، سفارش‌های زیادی را به انجام برسانند بدون اینکه تأثیر بسزایی در قیمت بازار داشته باشند. اما اوراق بهاداری که عمق بازار ضعیف‌تری دارند (مانند شرکت‌های کمتر دیده‌شده که سرمایه‌های کمتری نیز در بازار دارند)، می‌توانند در صورتی که یک تبادل‌کننده سفارش خرید یا فروش بزرگی را به انجام رساند دگرگون شوند.
توانایی دیدن عمق بازاریک سهام بخصوص، تبادل کننده ها را قادر می سازد تا از نوسانات قیمت کوتاه مدت آن سهام سود به دست بیاورند. به عنوان مثال، اگر شرکتی عمومی شود (یعنی فروش سهام خود را برای اولین بار آغاز کند) تبادل‌کننده‌ها می توانند منتظر تقاضای خرید بالا باشند که نشان می‌دهد قیمت سهام این شرکت رو به افزایش خواهد رفت. در این صورت، یک تبادل‌کننده می‌تواند سهام بخرد و هنگامی که افزایش قیمت آن به حدِ ایده آل رسید و یا زمانی که فشار فروش بالا است آن را بفروشد.
مثالی از دنیای واقعی
به عنوان مثال، اگر تبادل کننده‌ای، سهامِ الف را تحت نظر دارد، ممکن است پیشنهادهای خرید و فروش شرکت آن سهام را در صفحه عمق بازارِ آن مشاهده کنند. سهام الف ممکن است در حال حاضر 1 دلار معامله شود، اما همچنین 250 پیشنهاد خرید وجود دارند به قیمت 1.05 دلار، 250 پیشنهاد به قیمت 1.08 دلار، 125 پیشنهاد به قیمت 1.10، و 100 پیشنهاد به قیمت 1.12 دلار. در عین حال 50 پیشنهاد وجود دارند به قیمت 0.98 دلار، 40 پیشنهاد به قیمت 0.95 دلار، و 10 پیشنهاد به قیمت‌های 0.93 و 0.92 دلار. با مشاهده این روند، تبادل کننده ممکن است تشخیص دهد که قیمت سهام الف کمی رو به افزایش است. با علم بر این موضوع، تبادل کننده می تواند تصمیم بگیرد که آیا زمان آن رسیده که خرید کند، بفروشد و یا تصمیم دیگری بگیرد.
منبع: CINTJOURNAL.COM
مطالب مرتبط:
نوسانات بازار؛ 4 نکته کلیدی هنگام معاملات روزانه در یک بازار پُرنوسان