تحریمهای اقتصادی مدتهاست که بهعنوان ابزاری در سیاست خارجی مورد استفاده قرار می گیرد و کشورهای مختلف را قادر میسازد تا بدون توسل به نیروی نظامی بر دیگر کشورها فشار وارد کنند. در ایالات متحده، دفتر کنترل دارایی های خارجی (OFAC) نقشی محوری در اجرای تحریم های اقتصادی ایفا می کند. این مقاله به دنبال ابهام زدایی از OFAC و ارائه بینشی در مورد نقش حیاتی آن در تحریم های ایالات متحده است.
OFAC چیست؟
دفتر کنترل دارایی های خارجی (OFAC) یکی از دفترهای وزارت خزانه داری ایالات متحده است. این سازمان تحریم های اقتصادی و تجاری را علیه کشورهای هدف، رژیم ها، سازمان های تروریستی، قاچاقچیان بین المللی مواد مخدر و سایر موجودیت هایی که امنیت ملی، سیاست خارجی یا اقتصاد ایالات متحده را تهدید می کنند، به اجرا می گذارد.
پیشینه تاریخی
ریشه OFAC به جنگ جهانی دوم برمی گردد، زمانی که چندین دستور اجرایی برای جلوگیری از دسترسی نیروهای دشمن به سیستم مالی ایالات متحده صادر شد. با گذشت زمان، دامنه مسئولیت های OFAC گسترش یافت و با تغییر چشم انداز ژئوپلیتیکی و تهدیدات در حال تحول برای امنیت ملی و سیاست ایالات متحده به کار گرفته شد.
نحوه عملکرد OFAC
برنامههای تحریم: OFAC برنامههای تحریمی متعددی را مدیریت میکند که یا توسط قانون (مانند قوانین کنگره) یا دستورات اجرایی رئیسجمهور به اجرا گذاشته شده اند. هر برنامه بر اساس سیاست خارجی و اهداف امنیت ملی ایالات متحده است.
فهرست اتباع ویژه (SDN): یکی از ابزارهای اصلی OFAC فهرست SDN است که شامل افراد، گروه ها و نهادهایی است که شهروندان ایالات متحده از معامله با آنها منع شده اند.
صدور مجوز: در حالی که OFAC ممنوعیت هایی را اعمال می کند، همچنین این اختیار را دارد که مجوزهایی را صادر کند که معاملات را تحت شرایط خاص مجاز می کند. این موضوع تضمین می کند که تحریم ها هدفمند هستند و به طور ناخواسته به فعالیت های بشردوستانه یا سایر فعالیت های مجاز آسیب نمی رسانند.
جریمه ها: نهادهایی که مقررات OFAC را نقض کنند ممکن است با مجازات های قابل توجهی روبرو شوند. این شامل جریمه های پولی و محدودیت در توانایی آنها برای فعالیت در سیستم مالی ایالات متحده است.
پیامدها برای تجارت جهانی
تحریمهای OFAC پیامدهای گستردهای دارد، نه تنها برای نهادهای آمریکایی، بلکه برای شرکتهای خارجی که هر گونه ارتباطی با سیستم مالی ایالات متحده دارند. با توجه به تسلط دلار آمریکا در تجارت جهانی، بسیاری از معاملات بینالمللی در معرض تحریمهای ایالات متحده قرار دارند، حتی اگر مستقیماً نهادهای آمریکایی را درگیر نکنند. در نتیجه، کسبوکارها در سرتاسر جهان باید از مقررات OFAC آگاه باشند.
OFAC نقش مهمی در تلاشهای غیرنظامی ایالات متحده برای تأثیرگذاری بر رویدادهای جهانی، ترویج سیاست خارجی و حفاظت از منافع امنیت ملی این کشور ایفا میکند. در حالی که تحریمها میتوانند ابزار قدرتمندی باشند، اما پیچیده هستند و به ارزیابی مستمر نیاز دارند تا اطمینان حاصل شود که اثربخش هستند و منجر به پیامدهای ناخواسته نمیشوند. با تغییر چشم انداز ژئوپلیتیکی، نقش OFAC نیز در هدایت فرایند پیچیده دیپلماسی، اقتصاد و امنیت نیز تغییر خواهد کرد.
نویسنده: پویان قمری، اقتصاددان و نظریه پرداز اقتصادی