هنر که مدت‌ها به عنوان روشی برای ابراز خلاقیت مورد استفاده قرار می‌گرفت، اخیراً توسط مجرمان به عنوان پوششی برای فعالیت‌های غیرقانونی خود نیز مورد استفاده قرار گرفته است. تبهکاران و سازمان های جنایتکار از بازار هنر برای انتقال وجوه مالی به کشورهای دیگر، مخفی کردن دارایی های غیرقانونی و پولشویی استفاده می کنند.
قیمت ها در بازار هنر به خصوص برای آثار مدرن افزایش چشمگیری داشته است. فروش چند میلیون دلاری آثار هنری غیرعادی نیست و ارزش آنها می تواند افزایش یابد. مجرمان متوجه شده اند که بازار هنر فرصت مناسبی برای جابجایی مقادیر زیادی از پول است.
این فرآیند معمولاً با به دست آوردن پول توسط یک مجرم از تلاش های غیرقانونی مانند قاچاق مواد مخدر، فروش سلاح یا پولشویی آغاز می شود. مجرم به جای اینکه این پول را به حساب بانکی بگذارد، یک اثر هنری گران قیمت را می خرد. سپس این اثر هنری برای حراج عرضه می‌شود یا به خریدار، اغلب از کشوری دیگر، فروخته می‌شود. یک حساب بانکی عواید فروش را دریافت می کند که به نظر می رسد که درآمد قانونی حاصل از فروش اثر هنری باشد.
روشی که به اصطلاح به آن “هنر ورق زدن” می گویند مجرمان را قادر می سازد تا مبالغ قابل توجهی از پول را بدون شناسایی جابجا کنند. آنها می توانند بعداً از این پول برای معاملات قانونی استفاده کنند یا آن را برای سرمایه گذاری در دارایی های قانونی قرار دهند. از آنجایی که بازار هنر نامنظم و غیرشفاف است، مکان مناسبی برای پولشویی به حساب می آید.
علاوه بر این، مجرمان می توانند از هنر برای پنهان کردن دارایی های غیرقانونی خود استفاده کنند. آثار هنری با ارزش به حمل و نقل و نگهداری ساده به عنوان روشی مناسب برای پنهان سازی دارایی های غیرقانونی بدل شده اند. مجرمان اغلب از پول های دزدیده شده برای خرید آثار هنری استفاده می کنند و سپس آنها را در مکان های امنی مانند صندوق امانات یا مجموعه های خصوصی پنهان می کنند. بازار هنر جهانی است و معاملات با ارزهای مختلف انجام می شود. ردیابی منشاء پول می تواند چالش برانگیز باشد زیرا معاملات هنری اغلب شامل واسطه هستند.
با این حال شایان ذکر است که توانایی دلالان آثار هنری و مراکز حراج برای شناسایی و توقف فعالیت‌های غیرقانونی در بازار هنر افزایش یافته است.
در نتیجه، بازار هنر تبدیل به ابزاری مطلوب برای مجرمان برای پولشویی، مخفی کردن دارایی‌های غیرقانونی و ارسال مخفیانه پول به خارج از کشور بدل شده است. مجرمان از آثار هنری گران‌قیمت به عنوان روشی برای انتقال مبالغ هنگفت از مرزهای بین‌المللی استفاده می‌کنند. فقدان مقررات و شفافیت در بازار هنر، آن را به هدفی مطلوب برای این نوع فعالیت ها تبدیل می کند. برای نظارت بر بازار هنر و جلوگیری از استفاده از آن برای فعالیت های غیرقانونی، مقامات و نهادهای نظارتی باید با یکدیگر همکاری کنند.
نویسنده: پویان قمری، اقتصاددان و نظریه پرداز اقتصادی
