کاردانو (Cardano)، پروژه ای بر پایه فناوری بلاکچین است و توسط چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، یکی از بنیانگذاران پلتفرم اتریوم و با شعار ایجاد یک اکوسیستم متعادلتر و پایدارتر برای ارز های دیجیتال راه اندازی شده است. توکنی که در شبکه ارز دیجیتال کاردانو استفاده میشود، آدا (Ada) نام دارد.
کاردانو یک ارز دیجیتال نسل سوم به شمار می رود و از قراردادهای هوشمند نیز پشتیبانی می کند. علاوه بر این، از پلتفرم کاردانو برای ساخت نرم افزار و امور غیر متمرکز نیز استفاده می شود.
این پلتفرم توسط برنامه نویسان و اساتید دانشگاه طراحی و ساخته شده است.
کاردانو از نظر ویژگی ها، شباهت زیادی به اتریوم دارد اما از دیدگاه فنی تفاوت های زیادی با آن دارد.
براساس اطلاعات وبسایت این ارز دیجیتال،ADA با یک فلسفه علمی و رویکرد تحقیقاتی ایجاد شده است. بنیاد غیر دولتی کاردانو (Cardano) با گروهی از موسسات دانشگاهی برای تحقیق و بررسی بلاکچین همکاری کرده است.
بیشتر اعضای تیم این پلتفرم، از سازندگان گرفته تا سرمایهگذاران آن ژاپنی هستند و بهخاطر شباهتهای این ارز با شبکهی اتریوم، به کاردانو «اتریوم ژاپنی» نیز گفته می شود.
تاریخچه کاردانو
کاردانو به نام یک ریاضیدان رنسانس ایتالیایی، گرولامو کاردانو (Gerolamo Cardano) نامگذاری شده است و نام ارز دیجیتال آن ADA از نام آدا لاولیس (Ada Lovelace)، ریاضیدان قرن نوزدهم گرفته شده است که گاهی اوقات به عنوان اولین برنامه نویس کامپیوتر از او یاد می شود.
کاردانو توسط چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) در سمت راست تصویر و جرمی وود (Jeremy Wood) در سمت چپ تصویر، راه اندازی شد. هاسکینسون یکی از بنیانگذاران اتریوم بود که پس از اختلاف با تیم اتریوم از آن ها جدا شد. این فرد مالک شرکت IOHK و کارآفرین و ریاضی دان است.
کاردانو توسط سه نهاد و شرکت پشتیبانی می شود: IOHK، بنیاد کاردانو و Emurgo.
IOHK یک شرکت تحقیق و توسعه بلاکچین است که توسط چارلز هوسکینسون و جرمی وود تاسیس شده است و از سال 2015 تا 2020 طراحی و توسعه پروژه کاردانو را به عهده داشته است.
بنیاد کاردانو نیز یک سازمان غیر انتفاعی است که بر توسعه هسته و رشد سیستم پایه کاردانو تمرکز دارد.
Emurgo نیز یک شرکت سرمایه گذاری بزرگ ژاپنی است که در این پلتفرم سرمایه گذاری کرده است.
راه اندازی کامل کاردانو شامل پنج مرحله است:
- بایرون(Byron)
- شلی (Shelley)
- گوگوئن(Goguen)
- باشو(Basho)
- ولتر(Voltaire)
دوران بایرون با راه اندازی شبکه اصلی بلاک چین کاردانو در سپتامبر 2017 آغاز شد.
در طی این مرحله، این زنجیره به عنوان شبکه ای فعالیت می کرد که فقط از معاملات ADA پشتیبانی کند. فاز بعدی، شلی، در اواخر ژوئیه سال 2020 آغاز شد و پروتکل پیشنهادی کاردانو را با نام Ouroboros Proas Proof-of-Stake (PoS) رونمایی کرد.
در حال حاضر نیز تیم های توسعه کاردانو، IOHK و Emurgo، در حال تحقیق و ساخت مراحل باقی مانده شبکه به موازات مرحله Shelley هستند.
کاردانو و نسل سوم بلاکچین
همانطورکه در بالا گفته شد، هوسکینسون ادعا می کند که تا کنون ۳ نسل از بلاکچین معرفی شده اند و کاردانو در دسته نسل سوم می باشد. به گفته او نسل های بلاکچین اینگونه تقسیم بندی می شوند:
نسل ۱؛ بیت کوین
این نسل از بلاکچین که توسط ساتوشی ناکاموتو پایه ریزی شد، مختص انتقال پول دیجیتال به صورت غیر متمرکز است و قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند و سایر امکانات غیر متمرکز را نداشت. بیت کوین به عنوان اولین ارز دیجیتال در این دسته قرار می گیرد.
نسل ۲؛ قراردادهای هوشمند و اتریوم
در نسل دوم از بلاکچین ویژگی قرارداد های هوشمند به بلاکچین ها اضافه شد. قراردادهای هوشمند، با حذف واسطه به کاربران کمک می کنند که معاملات را با امنیت و سرعت بسیار بیشتری نسبت به قراردادهای سنتی انجام دهند.
ویژگی های اضافه شده به بلاکچین در نسل دوم، کارایی و قدرت فناوری بلاکچین را به رخ جهان کشید و آن را از تک بعدی بودن در خصوص پرداخت ها خارج کرد. با این حال، در این نسل نیز مشکلاتی مانند نبود مقررات درست و مقیاس پذیری به چشم می خورد.
نسل ۳: پلتفرم های جدید؛ کونوس و کاردانو
در این نسل از بلاکچین، از تمام ویژگی های مثبت دو نسل قبلی استفاده شده و با افزودن مقیاس پذیری، قابلیت همکاری و پایداری زنجیره، پلتفرمی مناسب تر از دو نسل قبل ایجاد شده است.
پلتفرم هایی که در حال حاضر در این دسته قرار میگیرند پلتفرم کونوس و کاردانو هستند که با تحقیقات و مطالعه توانسته اند علاوه بر رفع مشکلات نسل های قبلی بلاکچین، ویژگی های جدیدی به آن اضافه کنند.
به عنوان مثال پلتفرم کونوس علاوه بر پشتیبانی از قرارداد های هوشمند و همچنین سیستم های پرداخت ارزهای دیجیتال، سیستم انتخابات، حفاظت از کپی رایت و صدور مدرک را فراهم کرده است.
این پلتفرم ها آینده بسیار روشن تری نسبت به پلتفرم های دو نسل قبلی دارند.
بیشتر بخوانید… پلتفرم کونوس چیست؟
کاردانو چگونه کار می کند؟
کاردانو در دو لایه پرداختی (CSL) و محاسباتی (CCL) توسعه یافته است که باعث جدا شدن ارزش های داخل حساب ها از روش انتقال ارزش بین حساب ها می شود. این تفکیک باعث افزایش انعطاف پذیری قراردادهای هوشمند در پلتفرم میشود.
حال بلاکچین کاردانو را کمی فنی تر بررسی می کنیم. همانطور که گفتیم بلاکچین کاردانو از دو هسته (Core) اصلی شکل گرفته است.
- لایه پرداخت (CSL): این لایه به منظور بهبود مقیاس پذیری در بلاکچین ایجاد شده است و با استفاده از الگوریتم اثبات سهام موجب ایجاد بلاک های جدید و تایید تراکنشها میشود. این لایه به دارندگان رمز ارز ADA این امکان را می دهد تا مبادله رمز ارز خود را در در زمانی کوتاه و با هزینه(کارمزد) نسبتا کم انجام دهند. اصطلاحا به این لایه، لایه پرداخت (Cardano Settlement Layer-CSL) گفته می شود.
- لایه محاسبات (CCL)
لایه دوم که لایه محاسباتی نام دارد، از مجموعه ای پروتکل های پیچیده تشکیل شده است و اطلاعاتی از چگونگی انجام تراکنش ها را در بر می گیرد. این لایه ستون و چارچوب اصلی بلاکچین کاردانو را شکل داده است. در واقع قرار داد های هوشمند در لایه محاسباتی اجرا می شوند. به دلیل جدا سازی لایه محاسبات از لایه پرداخت، کاربران CCL در هنگام ارزیابی معاملات توانایی ایجاد قوانین دلخواه را دارند.
علاوه بر موارد گفته شده، کاردانو از روش اجماع متفاوتی استفاده می کند. ابتدا به منظور آشنایی شما، مروری کوتاه بر روش های اجماع اثبات سهام و اثبات کار داریم، سپس به روش مخصوص کاردانو خواهیم پرداخت.
اثبات انجام کار
یکی از روشهای اجماع در رمز ارزها الگوریتم اثبات کار یا (POW (proof of work است که برای تایید تراکنشها، تولید بلوک و حفظ امنیت شبکه بلاک چین به کار گرفته میشود. اصول اساسی کار یک معمای پیچیده ریاضی است که وجود راه حل برای آن قابل اثبات است و برای حل آن نیروی پردازشی کامپیوتری زیادی به کار گرفته میشود که به همین دلیل استفاده از این روش اجماع برق و قدرت پردازشی زیادی را هدر میدهد. این الگوریتم در شبکه بیتکوین و اتریوم به کار گرفته شده است؛ در زمینه امنیت نیز این نوع الگوریتم اجماع تا حد ممکن ضد هک طراحی شده و حمله به شبکه مستلزم انرژی و هزینه بسیار زیادی است که انگیزه حملات به آن را از بین میبرد.
این الگوریتم در بلاک چین برای تایید تراکنشها و تولید بلوکهای جدید در زنجیره مورد استفاده قرار میگیرد. استخراجکنندگان با استفاده از این الگوریتم با یکدیگر بر سر تکمیل تراکنشهای شبکه و گرفتن پاداش رقابت میکنند.
اثبات سهام
براساس الگوریتم اثبات سهام (Proof Of Stake)، اعتبار سنجهایی که مایل هستند در کار تولید بلاک شرکت کنند و پاداش بگیرند، باید توکنهای بومی شبکه را خریداری نمایند و به شبکه اختصاص دهند به عبارت دیگر سهام گذاری نمایند.
سهام گذاری به وسیله قفلکردن توکنها در بلاک چین و به منظور ساخت و تایید بلاکها صورت میگیرد. اعتبار سنجها به صورت مستقیم و به تناسب میزان سهام گذاری خود پاداش دریافت میکنند این پاداش برحسب بازده سرمایه گذاری است و اعتبار سنج ها را ترغیب میکند تا کار اعتبار سنجی شبکه را انجام دهند.
الگوریتم اثبات سهام کاردانو: اوروبروس
پلتفرم کاردانو الگوریتم جدیدی بر مبنای اثبات سهام ارایه کرده است، این الگوریتم نسبت به سایر الگوریتم ها به انرژی کمتری نیاز دارد، این ویژگی باعث مقیاس پذیر شدن این شبکه می شود. در این قسمت به توضیح تخصصی تر و جزییات این الگوریتم می پردازیم.
اوروبروس زمان را در ایپاک ها (Epoch) به معنی دوره های زمانی طبقه بندی میکند. هر ایپاک هم از دورههای زمانی مشخص که اسلات (Slot) نام دارد تشکیل شده است. اسلاتها را میتوان به شیفتهای کاری در یک کارخانه تشبیه کرد که در پایان هر شیفت کار یکی تمام و کار دیگری آغاز می شود. در کاردانو دوره های زمانی مشخص که در اسلاتها ثبت میشوند متفاوت بوده و ویرایش آنها از طریق الگوریتم اوروبروس امکان پذیر است.
هر ایپاک یک اسلات رهبر دارد که توسط رای های سهام داران یا گره هایی که قبلا سکه استخراج کردهاند انتخاب شده است. اسلات های رهبر مسئول ساخت و تایید بلاک های جدید و همچنین اضافه کردن این بلاکها به بلاک چین کاردانو هستند. اگر اسلات رهبر یک ایپاک نتواند یک بلاک را با سرعت کافی ایجاد کند، در ایپاک بعدی یک اسلات رهبر دیگر فرصت انجام این کار خواهد داشت. در هر ایپاک باید حداقل ۵۰ درصد از بلاکها تولید شوند.
تراکنشهایی که در بلاکهای تولید شده توسط اسلاتهای رهبر قرار دارند، توسط امضاکنندگان ورودی تایید میشوند. امضاکنندگان ورودی گروه دومی از سهام داران هستند که مسئولیت اجرای پروتکل کاردانو را بر عهده دارند. در هر ایپاک تعداد این امضاکنندگان میتواند متغیر باشد؛ انتخاب آنان نیز بر اساس میزان سهم خواهد بود.
برای داشتن انتخاب بی طرفانه و سالم کاردانو دو سیستم متفاوت برای اخذ رای تعبیه کرده است. در سیستم اول یک سری از گره های سهام دار محاسباتی (شبیه به پرتاب سکه در دنیای واقعی) انجام خواهند و نتیجه را به اشتراک میگذارند. در سیستم دوم نیز هر چقدر سهام یک گره بیشتر باشد، شانس آن برای اسلات رهبر شدن نیز بیشتر خواهد بود. بنابراین میتوان گفت که اوروبروس با استفاده از شیوه های متفاوتی برای سهام داران اکوسیستمش انگیزه ایجاد میکند.
در الگوریتم های اثبات سهم معمولی پاداش گره به شکل کارمزد و سکههای جدید بین گرهها تقسیم خواهد شد. اما در طراحی منحصر به فرد اوروبروس به گرهها انگیزه برای فعال بودن و تایید تراکنش ها داده میشود و نه برای سرمایه گذاری روی سیستمهای استخراج گران قیمت. پاداش نیز بین سه نوع سهامدار تقسیم خواهد شد: امضاکنندگان ورودی، سهام دارانی که مسئول انجام محاسبات هستند و اسلاتهای رهبر.
نحوه استخراج ADA
علاوه بر الگوریتم اوربروس که در بالا به آن پرداخته شد، یک الگوریتم دیگر با نام «ساتوشی را دنبال کن»، استخراج تصادفی ADA را ممکن میکند. این الگوریتم به صورت خود به خودی یک سکه را انتخاب میکند و اگر شما مالک آن باشید، شما سرپرست slot خواهید شد. در این مورد، داشتن سکه بیشتر، شانس انتخاب سکه ها را افزایش می دهد. از آنجایی که فرایند انتخاب سرپرست slot از طریق پروسهای انتخابی صورت می گیرد، الگوریتم دوم یک ابزار شدیدا تصادفی است. اگر شما انتخاب شوید، تمام چیزی که لازم دارید باز نگه داشتن کیف پول خود برای نود و انجام فعالیت بر روی توکن¬ها است. در اصل، سیستم یک فرصت به شما می دهد تا از طریق یک سیستم استخراج مقرون به صرفه، فعالیت کنید. این موضوع تا زمانی ادامه می یابد که شما میزان بالایی از سهم در پلتفرم داشته باشید.
ارز دیجیتال کاردانو(ADA)
آدا نیز ماند سایر ارزهای دیجیتال یک پول دیجیتالی است که می توان از آن برای خرید و فروش و مبادلات استفاده کرد. پلتفرم کاردانو سعی در گسترش موارد استفاده از این رمزارز دارد.
کسانی که در بلاک چین آدا مشارکت و فعالیت میکنند، در ازای تلاش خود برای رمزنگاری کاردانو پاداش بیشتری میگیرند. همچنین یکی دیگر از موارد استفاده از آدا، رأیگیری از دارندگان کدها است. برخلاف سایر پروژههای بلاک چین که ماینرها برای اعمال تغییرات در پروتکل بلاک چین تصمیم میگیرند، در کاردانو این اختیار به دارندگان کدها اهدا شده است.
بنابراین هنگامی که قرار است تغییر و تحولی در بلاک چین کاردانو انجام شود، رأیگیری انجام شده و رمزنگارهای کاردانو با استفاده از آدا (ADA) خود رأی داده و نقش خود را در این تصمیم گیری ایفا می کنند. بدین ترتیب، همه دارندگان رمز ارز آدا در توسعه پلتفرم آن نقش خواهند داشت.
در نقشه راه این پلتفرم آمده است که در آینده نیز از آدا برای انجام معاملات هوشمند در بلاک چین کاردانو استفاده خواهد شد. توسعه دهندگان از آدا برای ساخت قراردادهای هوشمند و نرم افزارهایی استفاده میکنند که روی بلاک چین کاردانو اجرا میشوند.
قیمت ارز دیجیتال کاردانو، آدا (ADA)
ارز دیجیتال پلتفرم کاردانو (ADA)، دارای محدودیت در تعداد تولید است و حداکثر تعداد ۴۵ میلیارد واحد از آن تولید خواهد شد. قیمت این ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۷ از ۰.۰۲ دلار شروع شد و در حال حاضر در حدود ۰.۶ دلار معامله می شود. طی چند سال گذشته و در بازار گاوی ارزش آدا رشد خوبی را تجربه کرد. در طی سال ۲۰۱۷ تا اوایل ۲۰۱۸ قیمت هر آدا از ۳ سنت به ۱ دلار و ۱۰ سنت رسید و ارزش کل پروژه به ۳۲ میلیارد دلار نزدیک شد.
بالاترین قیمت ADA تا کنون، در اوایل سال ۲۰۱۸ بود که به ۱.۱۸ دلار رسیده بود. با وجود اینکه سرمایه خریداران در این برهه در حدود ۳۹۰۰ درصد رشد کرده بود، این رشد چندان پایدار نبود. پس از آن در مدتی طولانی روند قیمتی کاردانو نزولی باقی ماند و در پایان سال ۲۰۱۹ اندکی افزایش یافت. اخیرا و با رشد بازار ارزهای دیجیتال این رمزارز نیز روندی رو به رشد را در نمودار خود نشان میدهد.
کیف پول های کاردانو
کیف پول های معرفی شده برای این ارز دیجیتال بسیار محدود هستند. کیف پول رسمی معرفی شده توسط شرکت کاردانو «ددالوس» (Daedalus) نام دارد که در حال حاضر فقط میتوانید از طریق رایانهی شخصی خود از آن استفاده کنید، این کیف پول غیرمتمرکز عمل میکند و امنیت خوبی دارد. این کیف پول در سیستم عاملهای ویندوز، لینوکس و مک کار میکند و بهراحتی میتوان از طریق وب سایت رسمی کاردانو آن را تهیه کرد. برای استفاده از این کیف پول باید در ابتدا چند گیگابایت از بلاک چین کاردانو را روی رایانهی خود دانلود و ذخیره کنید. علاوه بر ددالوس چند کیف پول غیر رسمی نیز برای این ارز دیجیتال موجود است. این کیف پول ها بر خلاف کیف پول رسمی ددالوس نیازی به دانلود بلاکچین کاردانو ندارند و از این لحاظ کارایی ساده تری را به شما ارایه می کنند. این کیف پول ها شامل لیست زیر می شوند.
- کیف پول نرمافزاری YOROI (تحت وب و موبایل)
- کیف پول نرمافزاری Atomic (دسکتاپ و موبایل)
- کیف پول نرمافزاری Exodus (دسکتاپ و موبایل)
- کیف پول نرمافزاری) Guarda وب، دسکتاپ و موبایل(
- کیف پول سختافزاری Ledger Nano X
- کیف پول سختافزاری Ledger Nano S
- کیف پول سختافزاری Trezor Model T
کارمزد کاردانو
کارمزد در پلتفرم کاردانو ثابت نیست و با توجه به شرایط معامله تعیین می شود. کارمزد طبق فرمول زیر تعیین می شود.
کارمزد= A+B*Size
در این فرمول، A و B مقدار ثابتی دارند
A = ۰.۱۵۵۳۸۱ ADA
ADA۰.۰۰۰۰۴۳۹۴۶ B =
Size نیز همان حجم تراکنش به بایت محسوب میشود. این یعنی حداقل کارمزدی که شما باید برای انجام تراکنش خود بپردازید همانADA ۰.۱۵۵۳۸۱ است و به ازای هر بایت که به حجم تراکنش اضافه شود، باید ADA۰.۰۰۰۰۴۳۹۴۶ اضافه پرداخت کنید.
هدف از تعیین این فرمول برای کارمزد کاردانو، جلوگیری از حملات سایبری است. مقادیر ثابت در نظر گرفته شده در فرمول، به این دلیل است که اگر کسی قثد حمله به کیف پول ارز کاردانو را داشته باشد، این میزان از کیف پول کم خواهد شد و شما متوجه این موضوع خواهید شد. این امر جلوی میلیونها حملهی سایبری را میگیرد. پارامتر دیگری که در موجودی شما ضرب میشود مقدار واقعی است که شما باید آن را برای کارمزد انتقال خود بپردازید. هرچه موجودی کیف پول شما بیشتر باشد، به فضای بیشتری برای نگهداری ارزهای خود نیاز دارید؛ بنابراین در این ارز کارمزد متناسب با موجودی در نظر گرفته شده است و باعث می شود.
باسلام و درود. میخواسنم تشکر کنم بخاطر فایلهای صوتی که میشه توی خودرو یا مترو فایلهای صوتی گوش داد.سپاس از سایت عالیتون موفق باشید.