پس از شیوع ویروس کرونا و معرفی اسکناس به عنوان یکی از خطرناک‌ترین ناقلان آن رفته رفته مردم به سمت خرید آنلاین حرکت کردند، بطوریکه اکنون می‌توان گفت خروج اسکناس از چرخه خرید کلید خورده است.
به گزارش سکه نیوز به نقل از پژوهشکده پولی بانکی، پس از شیوع ویروس کرونا در کنار رعایت بهداشت فردی و استفاده از ماسک، عدم حضور در اجتماعات تا حد امکان بیش از این موضوعات مورد تأکید قرار گرفت. بنابراین بیان طرح‌هایی مانند دورکاری و انجام فعالیت های اقتصادی از طریق شبکه های اجتماعی بسیار جدی شد.
مدیران شرکت‌های دولتی و خصوصی نیز در راستای حفظ سلامت پرسنل حضور در فضای کار، حضور فیزیکی را به صورت چرخشی درآوردند. بانک ها نیز به عنوان یکی از اماکن پر رفت و آمد به منظور حفظ سلامت کارکنان خود و مراجعه کنندگان شان را از این قاعده مستثنی ندانست و اقداماتی را در واکنش سریع به گسترش ویروس کرونا انجام داد.
اقداماتی که شامل ایجاد کارگروه های اصلی مقابله با بحران، اعمال محدودیت های جابه‌جایی، جلوگیری از تجمعات در مقیاس بزرگ، تفکیک تیم ها، اقدامات دورکاری تیم ها و مدل تعاملات افراد است.
بانک مرکزی ایران نیز به دلیل شرایط خاص بهداشتی کشور و موج سوم کرونا در راستای مدیریت کنترل و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا و کاهش مراجعات مردم به شعب بانک‌ها تأکید کرد برای دستیابی به این مهم عملیات بانکی تا حد امکان به صورت غیر حضوری صورت خواهد گرفت و زمینه های این کار را هم به وجود آورد.
بانک مرکزی در بخشنامه خود مرتبط با کرونا در ابتدا تأکید کرد که افراد برای استفاده از خدمات بانکی از طریق اینترنت بانک و موبایل بانک اقدام کنند. علاوه بر این اقداماتی همچون کاهش ساعت کاری شعب بانک ها از 8:30 تا 12:30، افزایش سقف برداشت وجه از خودپرداز ها، پاسخگویی شبانه‌روزی مرکز ارتباط با مشتریان، تعطیلی باجه عصر بانک ها و… را در دست اجرا قرار دادند.
در همین حال سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت (شتابی و درون بانکی) از طریق درگاه های اینترنتی و خودپرداز ها از مبلغ ۳۰ میلیون ریال در هر شبانه روز از مبدأ هر کارت به ۵۰ میلیون ریال افزایش یافت.
همچنین سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت از طریق پرداخت ساز ها از ۱۰ میلیون ریال به ۳۰ میلیون ریال با حصول اطمینان از انطباق شماره ملی دارنده کارت و شماره ملی دارنده سیم کارت انجام دهنده تراکنش قابل افزایش است.
همچنین افزایش سقف برداشت نقدی درون بانکی از ۲ میلیون ریال به ۵ میلیون ریال بلامانع شد و تعداد تلاش‌های متوالی ناموفق رمز دوم درهر شبانه روز به ۵ بار افزایش پیدا کرد.
در عین حال امکان تمدید تاریخ انقضای کارت های بانکی بدون نیاز به مراجعه حضوری مشتری به مدت ۳ ماه از تاریخ انقضاء بلامانع اعلام شد و اقدامات لازم برای احراز هویت غیرحضوری و اطلاع رسانی به مشتریان مورد توجه قرار گرفت.
علاوه بر این موارد مدیران شعب بانکی به تجهیزات مقابله با ویروس کرونا به سرعت خود را آماده ساختند و در این خصوص در کنار ارائه مرتب ماسک، الکل و دستمال کاغذی به کارمندان، حائل هایی پلاستیکی را برای ایجاد فاصله بین مشتریان و کارمندان تعبیه ساختند.
در کنار این موارد توصیه شد تا از وسایلی مانند خودکار به صورت عمومی ترجیحاً استفاده نشود و مشتریان خودکار شخصی به همراه داشته باشند.
کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت هم در این رابطه گفت که «احتیاط های لازم مثل استفاده از دستکش، کارتخوان و هموار کردن مسیر مبادلات الکترونیک در سطح خرید های خرد می‌تواند استفاده از اسکناس را کاهش دهد چرا که قطعا اسکناس یک منبع آلودگی محسوب می‌شود و جای تردید ندارد.»
او چنین ادامه داد: «شاید این روز ها خرید های آنلاین بهترین راهکار جایگزین باشد و چرا که خرید از فروشگاه های مجازی می‌تواند از رفت و آمد و دست به دست شدن پول نقد جلوگیری کند و در حفظ سلامت ما و دیگران مؤثر واقع باشد.»
بر همین اساس خرید آنلاین همه گیر شد و در رابطه با آن فروشگاه های اینترنتی بزرگ یا حتی تعداد کسب و کار های اینترنتی خرد مانند صفحات اینستاگرامی، کانال های تلگرامی و… افزایش یافت، حتی کسب و کار هایی که تاکنون اقدام به فروش حضوری می‌کردند با توجه به شرایط موجود برای فروش اجناس خود به فروش اینترنتی روی آوردند و از مواد غذایی گرفته تا پوشاک و… جلوی درب منزل تحویل داده شد.
مهمترین نتیجه این توصیه و اقدامات کاهش چرخش اسکناس در میان مردم، با توجه به قطعی بودن آلودگی به عنوان یکی از مهمترین عوامل شیوع ویروس کرونا بود زیرا عدم تماس با پول، روشی بسیار ساد تر و منطقی تر از ضدعفونی کردن آن به حساب می‌آید. بنابراین بسیاری از مردم استفاده از پول نقد را کنار گذاشتند تا افزایش دهنده زنجیره ویروس نباشند.
چنانچه این اجبار در آینده پس از کرونا به صورت انتخاب درآید به جرأت می‌توان گفت که در خصوص هزینه چاپ و امحا اسکناس، همچنین درکاهش میزان خطرات ناشی از حمل پول نقد بسیار مفید و مؤثر واقع خواهد شد.
در همین راستا باید به این نکته هم اشاره داشت که بانک مرکزی از بهمن ماه سال جاری امکانی فراهم کرد تا بدون نیاز به حمل کارت و با استفاده از موبایل، شرایط پرداخت سریع و امن برای مشتریان فراهم شود.
کارشناسان فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک درباره این اقدام بانک مرکزی مطرح کرده‌اند که روش فوق به امنیت بیشتر مبادلات بانکی و پولی مردم کمک خواهد کرد و آنگونه که دکتر عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی گفته است، این روش پرداخت با استاندارد های معتبر بین‌المللی سازگاری دارد و به صورتی کاملاً امن، این امکان را فراهم می‌سازد تا مشتریان بانک ها بتوانند با وارد کردن مشخصات کارت های خود به درون موبایل، بدون تماس با کارتخوان، تراکنش های لازم را انجام دهند.
پیش‌بینی می‌شود اقدام جدید بانک مرکزی با استقبال خوبی از جانب مردم روبرو شود و نه تنها استفاده از اسکناس را در میان مردم کاهش دهد بلکه به مرور سبب حذف فیزیک کارت از تراکنش های خرید گردد.
مطالب مرتبط: