شهر وین در اتریش برنامه استراتژیک 36 ساله ای برای تبدیل شدن به هوشمندترین شهر دنیا دارد و اکنون نیز از تمام شهرهای دنیا در این زمینه جلوتر است. در مصاحبه ای با مدیر ارشد اطلاعات شهرداری وین، دلیل این موفقیت و برنامه های آتی این شهرداری برای طرح شهر هوشمند وین را متوجه خواهیم شد.
اتریش پیشروترین کشور اروپا در زمینه به‌کار گیری فناوری های مدرن برای بهبود زندگی شهروندانش است. به وجود آوردن شهری دیجیتال و هوشمند یکی از اصلی‌ترین گام‌ها برای رسیدن به این هدف است. شهر وین علاقه خاصی به نوآوری و پیدا کردن راه‌حل‌های دیجیتالی برای مشکلات موجود دارد. اکثر ساکنان این شهر هم از نوآوری و تحول استقبال می‌کنند.
این شهرداری طرح شهر هوشمند خود را در سال 2014 شروع کرد. هدف این پروژه بهبود زندگی افراد و تبدیل کردن فناوری‌های دیجیتال به ستون فقرات این شهر است. قرار نیست این پروژه به اقدامی برای ترویج فناوری تبدیل شود بلکه برعکس، هدف این است که از فناوری به عنوان ابزاری برای ساده‌تر شدن تغییرات اجتماعی و بهبود سطح زندگی در این شهر استفاده شود. به عبارت دیگر، فناوری باید در خدمت انسان‌ها باشد نه برعکس.
پروژه شهر هوشمند وین قصد دارد در حوزه‌هایی مثل مصرف انرژی، ترافیک و املاک تحول به وجود آورد. برای تمام جنبه‌های این استراتژی هدف‌های مشخص و کاملاً شفافی تعیین شده است. در کل 38 هدف کلان تا سال 2050 تعیین شده و روند اجرای پروژه باید تا سال‌های 2025، 2030 و 2050 به نقاط عطف مشخصی رسیده باشد.
بلاک چین
بلاک چین یکی از عوامل کلیدی برای رسیدن به این اهداف بوده و بنابراین در زمینه‌های مختلفی به کار گرفته شده است. یکی از این کاربردها، ایجاد بستر «داده‌های دولتی باز» (OGD) است. شرکت Wien Energie که توسط شهرداری اداره می‌شود نیز مدت‌هاست که در حال بررسی کاربردهای بلاک چین بوده است. از جالب‌ترین طرح‌های مبتنی بر بلاک چین در وین، می‌توان به صدور نوعی توکن شهری اشاره کرد که به عنوان پاداش رفتار خوب به کاربرها داده می‌شود.
در این حین پرسش‌های متعددی مطرح می‌شود: چه کاربردهای دیگری برای بلاک چین در شهر هوشمند وین وجود خواهد داشت؟ آیا این شهر رمزارز اختصاصی خود را ایجاد خواهد کرد؟ چرا ساکنان این شهر به راحتی فناوری‌های دیجیتال را قبول می‌کنند؟ خبرگزاری Cointelegraph برای گرفتن پاسخ این پرسش‌ها مصاحبه‌ای با اولریک هیومر، مدیر ارشد اطلاعات شهر وین انجام داده است.
Cointelegraph: چه چشم‌اندازی برای وین به عنوان یک شهر هوشمند متصور هستید؟
اولریک هیومر: وین در حال حاضر نیز در بسیاری از جنبه‌های شهر هوشمند امتیاز بالایی دارد. بخشی از این موفقیت به خاطر رویکرد جامعی است که به پروژه شهر هوشمند، اولویت دادن به نوآوری و نظارت دقیق بر روند اجرای پروژه‌ها داشته‌ایم.
هدف ما این نیست که صرفاً نوآوری و فناوری را به شهر خود اضافه کنیم بلکه از فناوری به عنوان ابزاری برای تغییر جامعه و ایجاد محیط زیستی پایدار استفاده خواهیم کرد. می‌خواهیم بهترین کیفیت زندگی را برای تمام شهروندان ایجاد کنیم و به همین دلیل همکاری‌های مختلفی بین نهادهای دولتی و سازمان‌های خصوصی ایجاد کرده‌ایم تا شبکه‌ای گسترده از سازمان‌ها را برای به پیش راندن فرآیند تحول در اختیار داشته باشیم.
اینطور نیست که این حرف‌ها را فقط برای شهروندان بیان کنیم بلکه به خودمان نیز یادآور می‌شویم که فناوری باید در خدمت انسان‌ها باشد و آنقدر این اصل را تکرار می‌کنیم تا هیچ‌وقت از یادمان نرود. ایجاد سیاست‌هایی که از تحقیق و توسعه حمایت می‌کنند، کلید استراتژیک این فرآیند است ولی همزمان با آن، باید دیدگاه مشترکی با شرکت‌های خصوصی و افراد جامعه ایجاد کنیم تا ما را در رسیدن به اهداف این برنامه استراتژیک یاری دهند. شرکت مشاوره Ronald Berger به تازگی استراتژی ما را در رتبه اول «گزارش شهر هوشمند» خود قرار داد و تلاش مستمر ما برای بهبود و نوآوری در زمینه سیستم‌های بهداشتی و درمانی را مورد تحسین قرار داد. طرح داده‌های دولتی باز (OGD) و پیشرفتی که در زمینه‌هایی مثل ترافیک، آموزش و محیط زیست داشته‌ایم نیز به تقویت جایگاه ما کمک کرده است. قصد داریم به تلاش‌های خود ادامه دهیم و وین را به شهری واقعا هوشمند تبدیل کنیم.
Cointelegraph: جایگاه اتریش برای پیاده‌سازی این مفهوم مناسب است؟ آیا اتریش محل خوبی برای ایجاد اولین شهر واقعاً هوشمند است؟
اولریک هیومر: اتریش به دلیل زیرساخت‌های مناسبی که در اختیار دارد، کشور بسیار خوبی برای ایجاد شهر هوشمند است. مهم‌ترین جنبه برای ایجاد شهر هوشمند، تسهیل همکاری بین نقش‌آفرین‌های مختلف است. برای ایجاد شهری هوشمند، باید پیش از همه چیز اطمینان حاصل کرد که فرآیندهای زیرساختی گسترده‌ای وجود دارند که استفاده از فناوری‌های ایجاد شده را تسهیل می‌کنند. جامعه مدنی، اقتصاد و علم باید فرصت مطرح کردن نظرات و علایق خود را با مدیران شهری داشته باشند تا ما بتوانیم بفهمیم چه آینده‌ای مطلوب همه است و ارزش تلاش کردن دارد. با مشارکت دادن تمام گروه‌های ذی‌نفع، می‌توانیم راهبردی جامع به دست آوریم. نکته آخر این است که برای ایجاد چنین برنامه‌ای، نیاز به حمایت سیاسی و فرآیندی برای ارزیابی میزان پیشرفت و موفقیت وجود دارد.
Cointelegraph: اجرای پروژه شهر هوشمند هزینه بسیار زیادی دارد، هزینه این اقدام‌ها چگونه تأمین می‌شود؟
اولریک هیومر: پاسخ مستقیمی برای این پرسش وجود ندارد. در حال حاضر، شهرداری وین بودجه‌ای مجزا به ایجاد راه‌کارهای هوشمند اختصاص نداده است. بنابراین، اداره‌ها و واحدهای مختلف شهرداری باید بودجه‌های موجود خود را به گونه‌ای استفاده کنند که منجر به نوآوری در زمینه اختصاصی خودشان شود. علاوه بر آن، اتحادیه اروپا و دولت نیز بودجه‌هایی را به این اقدام‌ها اختصاص می‌دهند. در سال‌های اخیر حدود 15 تا 20 میلیون دلار سرمایه‌گذاری اضافه از این طریق وارد وین شده است.
راه‌حل‌های بلاک چین برای شهر هوشمند وین
Cointelegraph: نقش فناوری بلاک چین در شهر هوشمند وین چه خواهد بود؟
اولریک هیومر: شهرداری وین تحقیق‌های گسترده‌ای روی فناوری بلاک چین انجام داده است. می‌خواهیم از این فناوری برای تقویت و تسریع روند دیجیتالی‌سازی و افزایش شفافیت، اعتماد و مشارکت شهروندها استفاده کنیم.
تصمیم گرفتیم از این فناوری برای شکل دادن به فرآیندهای خود استفاده کنیم تا بتوانیم در توسعه و ترویج آن نقش فعالی داشته باشیم. از همان ابتدا می‌دانستیم که باید فناری بلاک چین را مورد آزمایش قرار دهیم و کسب تجربه کنیم. به همین دلیل چند پروژه آزمایشی اجرا کردیم که همگی با موفقیت همراه بودند. هدف این پروژه‌ها ایجاد تخصص و تجربه موردنیاز در واحد فناوری اطلاعات شهرداری بود.
در حال حاضر با کمک پروژه بلاک چین شهر دیجیتالمان توانسته‌ایم زیرساخت‌های تأیید هویت، آموزش و پژوهش را به یکدیگر متصل کنیم و ذی‌نفع‌های این حوزه‌ها را تقویت کنیم.
Cointelegraph: شهر وین قابلیت دسترسی به داده‌های شهری را برای ساکنان خود فراهم کرده است. فناوری بلاک چین چه نوع بهبودی در مدیریت شهری به وجود آورده است؟
اولریک هیومر: در دسامبر 2017 توانستیم راه‌حلی را به وجود آوریم که در کل اروپا منحصر به فرد بود. اولین پروژه بلاک چین در شهر ما Open Data Notarization بود که برای تأیید اسناد رسمی استفاده می‌شود. تأییدیه‌های (checksum) تمام اسناد رسمی روی بستر بلاک چین ذخیره شده و در دسترس عموم قرار دارد. به این ترتیب، هر کسی می‌تواند درست بودن داده‌ها را بررسی کند و در نتیجه واسطه‌ها حذف خواهند شد.
این راه‌حل در حال حاضر در وین مورد استفاده قرار می‌گیرد و در هفته‌های آتی تمام داده‌های دولت اتریش از طریق پرتال دولت روی این بستر قرار خواهند گرفت.
Cointelegraph: شرکت Wien Energie در حال تحقیق روی استفاده از بلاک چین است و همزمان با پروژه شهر هوشمند وین نیز همکاری می‌کند. آیا راه‌حل‌های مبتنی بر بلاک چین برای استفاده پایدار از انرژی ارائه خواهد شد؟
اولریک هیومر: فناوری بلاک چین به ما اجازه می‌دهد راه‌حل‌های نوآورانه در زمینه انرژی را در مقیاس بسیار بزرگ‌تری پیاده‌سازی کنیم. برای نمونه به مفهوم میکروگرید اشاره می‌کنم. این شبکه‌های کوچک و توزیع شده، کاملا مستقل هستند و تأمین‌کننده و مصرف‌کننده‌هایی که در کمترین فاصله از هم قرار دارند را به یکدیگر متصل می‌کنند. به این ترتیب، میزان هدررفت انرژی به حداقل مقدار ممکن می‌رسد. علاوه بر آن، نیاز به گسترش گرید اصلی نیز وجود نخواهد داشت و شاهد صرفه‌جویی بزرگی در هزینه‌های خواهیم بود.
همچنین، در حال بررسی و آزمایش راهکاری برای اشتراک انرژی از طریق بلاک چین هستیم. برای این کار، بلاک چینی را در منطقه تحقیقاتی Viertel Zwei ایجاد کرده‌ایم و آن را به شبکه اصلی برق متصل نموده‌ایم.
Cointelegraph: گفته می‌شود که شهرداری وین از فناوری بلاک چین برای ارائه نوعی توکن اختصاصی هم استفاده خواهد کرد که حاصل همکاری این شهرداری با مرکز تحقیقات رمزارز در دانشگاه کسب‌وکار وین (WU) است. می‌توانید در مورد این طرح توضیحات بیشتری ارائه کنید؟
اولریک هیومر: حتما! ایده اصلی ما ایجاد اشتیاق میان افراد است و اینکه کاری کنیم به بهبود محیط اطراف و شهر خود اهمیت دهند. برای همین توکنی به نام «توکن فرهنگ» (Culture Token) ایجاد کرده‌ایم که به عنوان پاداشی برای رفتارهای خوب به شهروندان اعطا می‌شود. شهروندها نیز می‌توانند از این توکن‌ها برای بازدید از موزه‌ها و مکان‌های فرهنگی هنری سطح شهر استفاده کنند. برای نمونه، یکی از هدف‌ها ما کاهش میزان کربنی است که به محیط زیست وارد می‌شود. بنابراین، به افرادی که خودروی خود را در خانه می‌گذارند و پیاده به محل کارشان می‌روند پاداش می‌دهیم.
Cointelegraph: این توکن‌های فرهنگی چگونه کار می‌کنند؟
اولریک هیومر: این توکن‌ها فقط به صورت دیجیتالی و از طریق گوشی هوشمند قابل دسترسی هستند. این طرح به صورت یک سیستم مشوق طراحی شده است ولی نقطه مقابل «سیستم اعتبار اجتماعی» است که دولت چین استفاده می‌کند. شهرداری وین می‌خواهد از این فناوری فقط به نفع شهروندان خود استفاده کند و در تلاش هستیم که کاربردهای این توکن‌ها را گسترده‌تر کنیم یعنی اینکه فقط به هنر و فرهنگ محدود نباشند و بتوانیم این سیستم را به راهکاری جامع برای انواع خدمات پرداختی تبدیل کنیم. به این ترتیب، نام «توکن فرهنگی» به «توکن وین» تبدیل خواهد شد و در واقع هدف بلندمدت ما نیز همین است.
Cointelegraph: آیا برنامه‌های دیگری برای استفاده از بلاک چین در طرح شهر هوشمند وین دارید؟
اولریک هیومر: می‌خواهیم از تجربه‌هایی که در پروژه OGD به دست آوردیم، بیشتر استفاده کنیم و با همکاری شرکای کلیدی خود، سرویسی در سطح کل کشور ایجاد کنیم که در زمینه‌های مختلف قابل استفاده باشد. یکی دیگر از مسئله‌های مهم برای ما، مسئله هویت افراد و کنترل داده‌های شخصی است. فناوری بلاک چین در این زمینه نیز می‌تواند کمک کند. علاوه بر آن، کاربردهای متنوع دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند از تلفیق بلاک چین و اینترنت اشیا به دست آید. به احتمال زیاد از بلاک چین در دستگاه‌ها و زنجیره‌های تأمین مختلف استفاده خواهیم کرد. باید دید چه کاربردی بیشترین مزیت را خواهد داشت.
Cointelegraph: آیا شهرداری وین به دنبال ایجاد رمزارز اختصاصی خودش است؟
اولریک هیومر: نه. ما به عنوان یک شهرداری، فقط نقش یک نظاره‌گر را بازی می‌کنیم. اما شاید در آینده از فناوری بلاکچین به عنوان راهکار پرداخت استفاده شود زیرا می‌تواند بهبود چشم‌گیری در خدمات و تراکنش‌های مالی به وجود آورد.
Cointelegraph: نقش شرکت‌های بزرگ فناوری در شهر وین چیست؟ طرح شهر هوشمند وین می‌تواند مزایای تجاری زیادی به همراه داشته باشد، به ویژه به این دلیل که از بلاک چین، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و کلان‌داده استفاده زیادی خواهد شد. اینگونه نیست؟
اولریک هیومر: تمام مشارکت‌های ما با سازمان‌های مختلف، بر اساس اصل مزیت متقابل بنا شده‌اند و قراردادهایی که با شرکت‌های فناور داریم نیز از این اصل مستثنی نیستند. به همین دلیل، استراتژی شهر هوشمند به گونه‌ای طراحی شده است که چارچوبی برای تقویت روابط موجود بین شهرداری و شرکت‌های فناور باشد. هدف کلی ما بهبود کیفیت زندگی در وین است و همه اقدام‌ها با در نظر گرفتن این هدف انجام می‌شوند.
Cointelegraph: شهرداری وین برای حفظ جایگاه اول خود در رقابت بین شهرهای مختلف، چه نوع کمکی از دولت درخواست کرده است؟
اولریک هیومر: ما می‌خواهیم مشارکت‌های خود با سازمان‌ها و شرکت‌های فعال در این ناحیه را تقویت کنیم و همزمان پروژه‌های بیشتری را در زمینه بلاک چین به سمت شهرمان جذب کنیم تا بتوانیم از تخصص شرکت‌های مختلف بهره ببریم. بلاک چین زمینه‌ای بسیار تخصصی است و به همین دلیل است که با جدیت تمام قصد ایجاد و حفظ پلتفرم‌های مبتنی بر بلاک چین را داریم. نمونه‌ای بسیار خوب در این حوزه، مرکز بلاک چین اتریش است که کاربردهای مختلف این فناوری را مورد بررسی قرار می‌دهد. این مرکز تحقیقاتی به تازگی به وین منتقل شده است و بخشی از بودجه آن را هم شهرداری وین تأمین می‌کند. برای اینکه وین به شهری جهانی در زمینه بلاک چین تبدیل شود، به مراکز بیشتری مثل این مرکز، حمایت بیشتر از طرف دولت و همکاری نزدیک با بخش خصوصی نیاز داریم.
منبع : cointelegraph