لیبرا، رمزارز فیسبوک شرایط سختی را پشت سر میگذارد، از طرفی این هفته در نشستهای رسیدگی مجالس نمایندگان و سنا تحت فشار زیادی قرار گرفت و از طرف دیگر درست پیش از برگزاری این نشستها پیشنویس طرح جدیدی با عنوان «منع ورود شرکتهای بزرگ فناوری به امور مالی» مطرح شد، حال باید ببینیم آیا لیبرا از این شرایط سخت به سلامت عبور میکند یا خیر.
شرایط برای لیبرا سختتر میشود، نشستهای مجالس ایالات متحده در این هفته نشان داد که بسیاری از سیاستمداران از جنبههای امنیتی به پروژه رمزارز فیسبوک اطمینان ندارند چراکه این غول رسانههای اجتماعی را بهشدت در مورد مسائل مربوط به حریم خصوصی و اعتماد تحت فشار قرار دادند. فیسبوک در واکنش به این فشارها مدام بر پیروی لیبرا از سازمانهای تنظیمگر و آمادگی برای بحث در مورد چارچوبهای احتمالی تاکید میکند.
در عین حال درست پیش از برگزاری نشستهای کنگره پیشنویس طرحی با عنوان «منع ورود شرکتهای بزرگ فناوری به امور مالی» مطرح شد. حال باید پرسید آیا دولت ایالات متحده توانایی متوقف کردن لیبرا را دارد یعنی ماکسین واترز، رئیس کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان میتواند به خواستهای برسد که بلافاصله پس از انتشار مقاله سفید این پروژه مطرح کرده بود؟
استدلالهای قانونگذاران بر ضد لیبرا: رسواییهای حریم خصوصی، «نابودی روزنامهنگاری» و «نسلکشی»
در این مقطع بهنظر میرسد تنظیمگران رویکرد خصمانهای نسبت به لیبرا دارند، حتی رئیسجمهور دونالد ترامپ نیز علیه این پروژه موضعگیری کرده و گفته است، ارز دیجیتال این غول رسانههای اجتماعی «اعتبار و قابلیت اعتماد کمی خواهد داشت.» ترامپ همچنین بر اهمیت دلار آمریکا تاکید کرده بود که بهنظر میرسد تکرار ابراز نگرانی برخی از بانکهای مرکزی دنیا مبنی بر این باشد که لیبرا میتواند ارزهای ملی آنها را تضعیف کند. ترامپ گفته بود:
«اگر فیسبوک و شرکت های دیگر میخواهند به بانک تبدیل شوند، باید مجوز بانکداری دریافت کنند و مانند دیگر بانکهای ملی و بینالمللی، تابع همه مقررات تنظیمگری بانکداری شوند. ما در ایالات متحده آمریکا فقط یک ارز واقعی داریم که قدرتمندتر از همیشه و قابل اعتماد و اطمینان است. با فاصله در همه نقاط دنیا ارز غالب است و همیشه به همین صورت خواهد ماند و آن دلار آمریکاست!»
کمیته بانکداری سنا و کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان از مخالفان دیگر لیبرا هستند. منشا مخالفت این سیاستمداران بیشتر درگیری فیسبوک در چند رسوایی پرسروصدای مرتبط با حریم خصوصی است. درواقع درست چند روز قبل از نشستهای لیبرا، والاستریت ژورنال گزارش داد که این غول رسانههای اجتماعی در مورد نقض پیدرپی حریم خصوصی کاربران (مثل رسوایی کمبریج آنالتیکا در سال ۲۰۱۸ و نقضها و رخنههای داده دیگر) با کمیسیون تجارت فدرال به توافق رسیده است که ۵ میلیارد دلار جریمه بپردازد.
نشست کمیته بانکداری که شانزدهم جولای در کنگره برگزار شد، نشان داد که فیسبوک برای تغییر نظر تنظیمگران نسبت به لیبرا مسیر سختی را در پیش دارد. برای مثال، سناتور شرود براون از ایالت اوهایو در سخنانش تا این حد پیش رفت که مدعی شد، فیسبوک «روزنامهنگاری را نابود کرده» و «به تحریک نسلکشی کمک کرده است»، اشاره این سناتور به کشمکش جاری در میانمار بود.
علاوه بر این وقتی براون از دیوید مارکوس، رئیس کالیبرا، کیف پول رمزارز فیسبوک پرسید، «آیا واقعا فکر میکنید افراد باید در مورد پولی که به سختی بهدست آوردهاند، به فیسبوک اعتماد کنند؟» و مارکوس پاسخ داد که «فیسبوک هیچ امتیاز ویژهای نخواهد داشت» این سناتور حرف مارکوس را قطع کرد و گفت، «آقای مارکوس خودتان میدانید که این حرف حقیقت ندارد.»
براون در ادامه لیبرا را «فرمولی برای تسلط سازمانی بیشتر روی بازارها و مصرفکنندهها خواند.» بهنظر میرسد همزمانی این سخنان و اظهارات سیاستمداران دیگر مثل ماکسین واترز که از فیسبوک خواسته بود «با توجه به گذشته مسئلهدار این شرکت» توسعه لیبرا را متوقف کند، با مطرح شدن پیشنویس طرحی با عنوان «منع ورود شرکتهای بزرگ فناوری به امور مالی» اتفاقی نباشد، بهخصوص که ظاهرا منشا این طرح کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان ایالات متحده است. در این پیشنویس آمده است:
«پلتفرمهای بزرگ خدمات اجتماعی نباید دارایی دیجیتالی را ایجاد، حفظ و نگهداری یا مدیریت کنند که قرار است کاربرد گستردهای بهعنوان ابزار تبادل، واحد محاسبه، منبع ارزش یا هر کارکرد مشابه دیگری طبق تعریف شورای مدیران فدرال رزرو داشته باشد.»
تعریف این طرح از «پلتفرم بزرگ خدمات اجتماعی» شرکتهای فناوری است که درآمد سالانهای بیش از ۲۵ میلیارد دلار دارند.
این طرح چقدر برای لیبرا خطرناک است؟ متخصصان آن را «حرکتی نمایشی» میدانند
آیا این طرح جدید در مجلس نمایندگان تصویب میشود و میتواند از فعالیتهای فیسبوک در زمینه لیبرا جلوگیری کند؟ کنستانتینوس استایلیانو (Konstantinos Stylianou)، استادیار حقوق رقابت و تنظیمگری در دانشگاه لیدز شک دارد چنین اتفاقی بیفتد. او به Cointelegraph گفت:
«این طرح به شکل کنونی، چیزی بیش از یک حرکت نمایشی نیست. از حمایت سیاسی گستردهای برخوردار نیست و بهنظر میرسد، انگیزه اصلی برای مطرح شدن آن، سرخوردگی نسبت به فعالیتهای فیسبوک و شرکتهای بزرگ فناوری است. ریسک مشهودی وجود ندارد که این طرح بخواهد مهار کند و ایالات متحده نیز بسیار مراقب است که فقط در صورت وجود شواهد کافی برای ایجاد ضرر و آسیب اقدام به تنظیمگری کند.»
از نظر استایلیانو غولهای فناوری اکنون بیش از هر صنعت دیگری برای لابیگری هزینه میکنند و علیرغم سختگیریهای اخیر (برای مثال جریمه ۵ میلیارد دلاری کمیسیون تجارت فدرال برای فیسبوک)، فعالیتهای کسبوکارشان بدون مشکل ادامه دارد. این استاد دانشگاه در ادامه توضیح داد که چرا فکر میکند این طرح در این مورد مناسب نیست:
«ممنوعیت کامل مانند آنچه در این طرح پیشنهاد شده، اقدامی افراطی و نابههنگام است. درست است که قوانین دیگر فعالیتهای بانکی و غیربانکی را از لحاظ ساختاری جدا میکنند (برای مثال قانون شرکت هلدینگ بانکی که شرکتهای هلدینگ بانکی را از ورود به فعالیتهای غیربانکی منع میکند) اما شرایط فیسبوک از این لحاظ هیچ شباهتی ندارد. اصلا هنوز نمیدانیم لیبرا چه نوع ابزار مالی محسوب خواهد شد. بسته به اینکه قانونگذاران چه هدفی داشته باشند، چند راه معتدلتر نیز برای کنترل لیبرا وجود دارد. اگر بهدنبال پایداری مالی هستند، قانونگذاران میتوانند سازوکارهای نظارتی ایجاد کنند، اگر بهدنبال حفظ حریم خصوصی هستند، میتوانند در زمینه جمعآوری، استفاده و اشتراکگذاری دادهها تنظیمگری کنند، اگر مسئله بیشازحد قدرتمند شدن فیسبوک است، قانون ضد تراست را داریم. ممنوعیت کامل در این مقطع اشتباه است.»
با این حال ویلیام مککورمیک، مدیر عامل Pure Knot و مشاور بلاک چین معتقد است، وجهه بد فیسبوک نزد سازمانهای تنظیمگر و بهطور کلی دولت مانعی جدی برای این شرکت است. مککورمیک میگوید:
«درواقع نشست امروز سنا نشان داد که فیسبوک باید در زمینه ضدپولشویی و پیروی از مقررات تلاشهای زیادی انجام دهد تا سازمانهای تنظیمگر ایالات متحده را متقاعد کند که میتواند اقدام به عرضه رمزارز کند. شرکتهای موفق حوزه کریپتو در اولویت دادن به پیروی از مقررات دیدگاهی بلندمدت دارند. توسعه رمزارز در چند سال گذشته نقشه راهی را پیش روی فیسبوک قرار داده است و به آنها بستگی دارد که از آن استفاده کنند یا خیر.»
در نتیجه شرایط موجود، همانطور که جان تودارو، رئیس واحد پژوهش Tradeblock قبلا به Cointelegraph گفته بود، بعید است که فیسبوک ریسک شروع تعارضی جدید با قانونگذاران را بپذیرد:
«فیسبوک همچنان بهشدت در معرض قوانین و تنظیمگری دولتی در زمینه جمعآوری داده، حریم خصوصی و وضع مالیات است. تخطی آشکار از درخواستهای دولت برای توقف موقت لیبرا، احتمالا توجه سازمانهای تنظیمگر را بیشتر به این شرکت جلب خواهد کرد.»
بهنظر میرسد توئیتهای تازه مارکوس این فرضیه را تایید میکنند، مدیر عامل کالیبرا پس از شهادت در اولین نشست کنگره نوشته بود:
«تا زمانیکه نگرانیهای تنظیمگران را برطرف نکنیم، لیبرا را عرضه نخواهیم کرد.»
او همچنین بر قصد فیسبوک برای پیروی از ضوابط شبکه پیروی از قوانین جرایم مالی (FinCEN) در توزیع استیبل کوین لیبرا تاکید کرده بود.
در هر صورت همین که در کنگره در مورد رمزارزها بحث میشود، میتواند برای این صنعت نشانه مثبتی باشد چراکه آشنایی با این مقوله را گسترش میدهد. برای مثال کوین مککارتی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان دولت ایالات متحده بهتازگی در مصاحبهای با شبکه CNBC از استیبل کوین لیبرا انتقاد کرد اما به تعریف و تمجید از بیت کوین پرداخت. به همان ترتیب، ران پاول نماینده جمهوریخواه کنگره و نامزد ریاست جمهوری گفته است، موافق رمزارزها و فناوری بلاک چین است چراکه حامی رقابت ارزهاست.
کریس مارسالک (Kris Marszalek)، مدیر عامل Crypto.com به Cointelegraph گفت:
«بهنظر میرسد دولت ایالات متحده و فیسبوک فقط روی یک مسئله توافق نظر دارند، اینکه آینده متعلق به رمزارزهاست. اعتقاد راسخ دارم که فیسبوک راهی پیدا میکند که در عین پیروی از مقررات، از این فرصت عظیم بهرهبرداری کند و اگر از طریق لیبرا نشود، از طریق سرمایهگذاری و ادغام و اکتساب این کار را میکند.»
استایلیانو هم اضافه میکند، دولت ایالات متحده چنین خطری را به جان نمیخرد که پیامی خصومتآمیز به صنعت رمزارز بفرستد. او میگوید:
«ایالات متحده برای تبدیل شدن به پایتخت داراییهای کریپتو با چند کشور دیگر رقابت میکند (برای مثال، سوئیس، سنگاپور، بریتانیا، چین و غیره). منع شرکتهای معتبر برای ورود به حوزه کریپتو پیام بسیار خصومتآمیزی دارد. در صنعتی که مزیتهای عادی بازار ایالات متحده (مثل سرمایه خطرپذیر، تنظیمگری باثبات و زیرساخت) نه تنها برایش بیاهمیت هستند بلکه حتی نقطه ضعف حساب میشوند، این اقدام هوشمندانه نخواهد بود.»
در عین حال دومین روز از نشستها با ادعای جنجالی ماکسین واترز شروع شد که گفت، فیسبوک «بهشکل تکرارشوندهای حریم خصوصی دادههای مصرفکنندهها را در سطح رسوایی نقض دادههای شرکت Equifax به خطر انداخته است» و «به عوامل بدطینت دولت روسیه اجازه داده است که افراد را هدف تبلیغات خود قرار دهند.» گذشت زمان نشان خواهد داد که فیسبوک میتواند قانونگذاران را متقاعد کند یا خیر اما بهنظر میرسد تنظیمگران ایالات متحده برای مقابله با شکلگیری لیبرا ابزارهای زیادی در اختیار ندارند.
منبع : cointelegraph