دفتر سفارش چیست؟

دفتر سفارش (order book) یک لیست الکترونیک از تمام سفارش‌های خرید و فروش برای یک سهام خاص یا ابزار مالی است که با توجه به قیمت، طبقه بندی شده است. یک دفتر سفارش، نشان‌دهنده‌ی تعداد سهام پیشنهادی یا درخواستی در هر نقطه قیمت یا عمق بازار است. همچنین یک دفتر سفارش هویت افرادی که سفارش‌های خرید یا فروش را ثبت کرده‌اند مشخص می کند، گرچه برخی می‌خواهند ناشناس بمانند.

تقریبا تمام صرافی‌ها از دفتر سفارش برای دارایی‌های مختلف مانند سهام، اوراق بهادار، ارز و حتی رمزارزهایی مانند بیت‌کوین استفاده می کنند. گرچه تمام آنها اطلاعات مشابهی ممکن است داشته باشند، اما شکل ظاهری آنها دارای تفاوت‌هایی است که بستگی به منبع دارد. اطلاعات خرید و فروش ممکن در بالا یا پایین صفحه نمایش داده شوند و یا در سمت راست و چپ.

این لیست‌ها معمولا نه تنها برای تبادل‌کننده‌ها مفید واقع می‌شوند، بلکه همچنین به افزایش شفافیت بازار کمک می‌کنند، چرا که حاوی اطلاعات مهمی هستند: چند سهم وجود دارد، قیمت و چه کسی می‌خواهد تراکنش را آغاز کند.

مهم: اصطلاح دفاتر سفارش همچنین می‌تواند به سفارش‌های دریافتی یک شرکت از طرف مشتریانش اشاره کند.

درک بهتر دفتر سفارش

دفاتر سفارش به تبادل‌کننده‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در تبادلات خود بگیرند. آنها می‌توانند ببینند که کدام کارگزاری‌ها در حال خرید یا فروش سهام هستند، و ببینند که آیا حرکات بازار از جانب سرمایه‌گذاران خرد صورت می‌گیرد یا از جانب مؤسسات. دفتر سفارش همچنین شامل اطلاعاتی برای شناختِ عدم توازن در سفارش است که می‌تواند جهت‌گیری بازار سهام در کوتاه مدت را تعیین کند. به عنوان مثال، یک عدم توازن عظیم بین سفارش‌های خرید و فروش می تواند نشان دهنده‌ی حرکت رو به بالای بازار سهام به دلیل فشار خرید باشد.

دفاتر سفارش همچنین به تشخیص سطوح احتمالی حمایت و مقاومت بازار سهام کمک می‌کند. یک مجموعه سفارش‌های خرید با یک قیمت معین می‌تواند به معنی سطح حمایتی باشد و یک مجموعه سفارش‌های فروش با یک قیمت می‌تواند نشان‌دهنده‌ی سطح مقاومت باشد.

یک دفتر سفارش متغیر است و دائما در لحظه بروزرسانی می‌شود. بازارهای بورس مانند نزدک به آن دفتر ادامه‌دار می‌گویند. سفارش‌هایی که صرفا در هنگام باز شدن و بسته شدن بازار رخ می‌دهند به طور جداگانه نگه داشته می‌شوند. به این دو به ترتیب دفتر باز شدن و دفتر بسته شدن می گویند.

در هنگام باز شدن بازار نزدک، دفتر باز شدن و دفتر ادامه‌دار با هم تلفیق می‌شوند تا یک قیمت واحد آغازین به دست بیاید. همین اتفاق هنگام بسته شدن بازار رخ می‌دهد، و در آن دفترِ بسته‌شدن و دفتر ادامه‌دار با هم تلفیق می‌شوند تا قیمت پایان روز بدست بیاید.

نگاهی نزدیک‌تر به دفترهای سفارش

یک دفتر سفارش معمولا سه بخش دارد: سفارش‌های خرید، سفارش‌های فروش و تاریخچه سفارش‌ها. دفتر سفارش معمولا با یک چارت همراه است به این چارت، چارتِ شمعی می‌گویند. چارت شمعی دارای اطلاعات کاربردی در مورد وضعیت کنونی و گذشته بازار است.

سفارش‌های خرید شامل تمام اطلاعات در مورد خریداران در بازار است، از جمله تمام قیمت‌های پیشنهادی، مقداری که می‌خواهند خریداری کنند، و همچنین قیمت درخواستی. سفارش‌های فروش نیز شبیهِ سفارش‌های خرید هستند. تاریخچه سفارش‌های بازار نشان دهنده‌ی تمام تراکنش‌هایی است که در گذشته رخ داده‌اند.

بالای دفتر می‌توانید قیمت‌های پیشنهادی برجسته و همچنین پایین‌ترین قیمت‌های درخواستی را ببینید. اینها نشان دهنده‌ی یک بازار و قیمت برجسته هستند و همچنین زمانیکه باید یک سفارش به انجام برسد.

اما دفاتر سفارش «استخرهای تاریک» را نشان نمی‌دهد. استخرهای تاریک یعنی مجموعه سفارش‌هایی که توسط مهره‌های مهم به انجام می‌رسند و کسانی که نمی‌خواهند اقدامات‌شان توسط دیگران دیده شود.

وجود این استخرهای تاریک تا حدی کاربرد دفتر سفارش را تحت‌الشعاع فرار می‌دهند، چرا که هرگز نمی‌توان مطمئن شد یک دفتر سفارش نشان‌دهنده‌ی واقعیت‌های عرضه و تقاضا در بازار سهام هست یا خیر.

نکات مهم

• دفتر سفارش یک لیست الکترونیک از تمام سفارش‌های خرید و فروش برای یک سهام خاص یا ابزار مالی است که با توجه به قیمت طبقه‌بندی شده است.
• تقریبا تمام صرافی‌ها از دفتر سفارش برای دارایی‌های مختلف مانند سهام، اوراق بهادار، ارز و حتی رمزارزها استفاده می‌کنند.
• این لیست‌ها به افزایش شفافیت بازار کمک می‌کنند، چرا که حاوی اطلاعات مهمی هستند: چند سهم موجود است، قیمت و چه کسی می‌خواهد تراکنش را آغاز کند.
• یک دفتر سفارش معمولا سه بخش دارد: سفارش‌های خرید، سفارش‌های فروش، و تاریخچه سفارش‌ها.

مثالی از یک دفتر سفارش

دفترهای سفارش اطلاعات را برای تبادل کننده‌ها در ازای هزینه، جمع‌آوری و طبقه‌بندی می‌کنند. دفتر سفارش نزدک به نام توتال ویو (TotalView) مدعی است که بیش از دفاتر سفارش‌های دیگر، اطلاعات را در اختیار افراد قرار می‌دهد. این دفتر 20 برابر بیش از نسخه پیشین خود به نام مرحله دو (Level 2) نقدینگی را نشان می‌دهد.

هرچند این اطلاعات شاید خیلی برای هر سرمایه‌گذاری مفید نباشد، اما می‌توانند برای کسانی که هر روز تبادل مالی می‌کنند و در این زمینه تجربه دارند، برای گرفتن تصمیمات درست مفید واقع شوند.

منبع: cintjournal.com