مقیاس‌پذیری یکی از عبارت‌هایی است که در صنعت بلاک چین کاربرد زیادی دارد ولی تعریف واحدی برای آن ارائه نشده و اکثر مواقع نمی‌دانیم منظور از بلاک چین مقیاس‌پذیر چیست. این مفهوم چه اهمیتی برای صنعت بلاک چین و آینده آن دارد؟
«مقیاس‌پذیری» در صنعت بلاک چین می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد. در بحثی ممکن است منظور از مقیاس‌پذیری توانایی افزایش اندازه بلاک چین در طول زمان، توانایی اضافه کردن مشارکت‌کننده جدید به شبکه با هزینه کم و توانایی فناوری برای بقا با گذشت زمان باشد. در بحث دیگری ممکن است بلاک چین با فناوری‌های قدیمی‌تر مثل پردازنده‌های پرداخت مرسوم و حجم تراکنش آن‌ها در برخی روزهای تعطیل مقایسه شود و آن‌ها به‌عنوان تعریف مناسب یک فناوری مقیاس‌پذیر معرفی شوند.
کلیک کنید و جدیدترین اخبار بلاک چین را بخوانید
در گفت‌وگوی دیگری ممکن است به شنونده القا شود که از دیدگاه بنیادین فقط یکی از دو قابلیت مقیاس‌پذیری یا غیرمتمرکزسازی امکان‌پذیر هستند و یکی از این دو ویژگی اساسی بلاک چین است.
درواقع هیچ اتفاق نظری وجود ندارد که بلاک چین مقیاس‌پذیر چیست یا چه باید باشد. با این حال، مشخص است که هنوز از بلاک چین برای کاربردهای انبوه استفاده نمی‌شود اما وقتی آن روز برسد، برای تمام مسائلی که بلاک چین برطرف می‌کند، نیازمند راه‌حل‌های مقیاس‌پذیر هستیم.
برای تاکید بر این نکته که مقیاس‌پذیری عاملی کلیدی برای کاربرد انبوه بلاک چین است، تعریفی ساده و کلی از مقیاس‌پذیری ارائه می‌کنم: «مقیاس‌پذیری یعنی توانایی یک بلاک چین در فراهم کردن تجربه‌ای غنی برای کاربران بدون وابستگی به تعداد کاربرانی که این تجربه را دارند.» فرقی نمی‌کند کاربر می‌خواهد به یک شبکه بلاک چین ملحق شود، با اپلیکیشنی غیرمتمرکز تعامل کند یا از پلتفرم بسته متمرکزی خارج شود، برای دستیابی به کاربرد انبوه، تجربه کاربر باید عالی باشد. بنابراین اگر فناوری به‌دنبال کاربرد در جریان اصلی باشد، مقیاس‌پذیری عاملی کلیدی است اما آیا کاربرد انبوه واقعا مهم است؟
آیا کاربرد انبوه واقعا مهم است؟
فکر می‌کنم مهم است. اجازه بدهید با استفاده از مثالی روزمره توضیح بدهم. به تجربه شرکت در رویداد ورزشی مهمی مثل جام جهانی در مقایسه با مسابقه‌های معمولی لیگ فکر کنید. ابعاد زمین، قوانین بازی، بازیکنان و غیره، همه یکسان هستند.
درست است، برای تیم‌ها و درنتیجه هواداران اهمیت بیشتری دارد اما به تنهایی، این مسئله اثر محدودی دارد. این رویدادها زمانی برای هواداران و بازیکنان پرحرارت و جذاب می‌شوند که تعداد افراد حاضر در ورزشگاه به مقداری حیاتی می‌رسد و تماشاگران شروع به جنب‌وجوش، تشویق، فریاد، گریه و جشن گرفتن در کنار هم می‌کنند. هرچه افراد بیشتری به این رویدادها جذب شوند، ارزش تجربی آن‌ها به‌شکل تصاعدی افزایش می‌یابد. این نوع تجربه‌های کاربری تنها با مقداری حیاتی از کاربران دست‌یافتنی هستند و استدلال می‌کنم که این مسئله ارزش واقعی کاربرد انبوه است. تجربه کاربری دست‌یافتنی دروازه (یا سقفی) دارد که برای برداشتن آن باید به مقدار حیاتی کاربران رسید.
البته مقیاس‌پذیری تنها یک دروازه نیست که ارزش آن با عبور از مرزی خیالی برای رسیدن به مقدار حیاتی به‌شدت کاهش یابد بلکه ابزاری برای رسیدن به تجربه‌های منصفانه‌تر و باز است. وقتی یک فناوری بتواند مقیاسش را فراتر از نیاز اولیه‌اش برای مقدار حیاتی افزایش دهد، اداره آن ارزان‌تر می‌شود. درنتیجه موانع مشارکت کاربران کاهش می‌یابد. اگر تجربه‌ای مقیاس‌پذیر نباشد اما به مقدار حیاتی برسد، به تجربه‌ای انحصاری تبدیل شده است. فناوری ممکن است همواره شرکت‌کننده‌های «کم‌اهمیت‌تر» را به نفع افرادی کنار بگذارد که به‌نظر می‌رسد ارزش بیشتری دارند.
تاکنون از بحث‌های جمعیت‌شناختی مربوط به بلاک چین طفره رفته‌ایم اما موقعیت فعلی به‌وضوح برعکس آن چیزی است که بسیاری از ما از بلاک چین توقع داریم. پس نتیجه می‌گیریم نبود دسترسی باز را می‌توان تهدیدی وجودی برای فناوری بلاک چین دانست. درنتیجه مقیاس‌پذیری فناوری بلاک چین تنها هدفی والا نیست بلکه برای آینده این فناوری ضروری است.
مقیاس پذیری بلاک چین با همکاری تیمی
دستیابی به تجربه‌ها و اهداف صنعت بلاک چین بدون مقیاس‌پذیری امکان‌پذیر نیست. یکی از دست‌یافتنی‌ترین روش‌ها برای بهبود مقیاس‌پذیری در صنعت بلاک چین این است که اپلیکیشنی غیرمتمرکز را نه به‌عنوان یکی از حاضران در یک نوع فناوری بلاک چین بلکه به‌عنوان تجربه‌ای محسوب کنیم که با هماهنگی و همکاری چندین پلتفرم و پروتکل مستقل فراهم شده است. به این فکر کنید که اینترنت چگونه به بخشی اساسی از زندگی روزمره ما تبدیل شد: «استانداردهای مشارکتی، ارائه‌دهندگان فناوری که در محیطی رقابتی در کنار هم تلاش کردند، تمرکز روی کاربر نهایی و پیشرفتی که به نفع همه است»، همه در این اتفاق دخیل بودند. حرف آخر اینکه معتقدم اگر درک کنیم حل مسئله مقیاس پذیری بلاک چین ورزشی تیمی و کاری گروهی است، به سود صنعت بلاک چین خواهد بود.
منبع : cointelegraph