بازار رمزارزها مانند هر بازار مالی دیگری براساس قیمت دارایی هایی که در آن خرید و فروش می شود، دارای تحرکات و فرایندهایی است. قیمت رمزارزها براساس عوامل مختلف داخلی و خارجی مانند عرضه و تقاضا، احساسات بازار، شرکت ها و افراد تاثیرگذار، دخالت دولت ها و نهادهای قانونی به شکل تنظیم مقررات و اعمال قانون و عوامل کلی اقتصاد در نوسان است. نوسان قیمت ها تابع اصولی کلی است و در فرایند افزایش یا کاهش، مسیری را شکل می دهد که به آن روند گفته می شود. روندها ممکن است صعودی یا نزولی باشند. در حالت کلی تحت شرایط خاصی به روند صعودی «گاوی» و به روند نزولی «خرسی» می گویند. در این مقاله تلاش خواهیم کرد این دو مفهوم را با جزئیات بیشتری مرور کنیم.
روند بازار از اساسی ترین جنبه های بازارهای مالی است. می توان روند بازار را به عنوان جهتی کلی که یک دارایی یا یک بازار در مسیر آن در حال حرکت است، تعریف کرد. تحلیلگران تکنیکال و فاندامنتال روند بازار را از نزدیک رصد می کنند.
بازار گاوی چیست؟
بازارهای گاوی معمولا برای معاملات بسیار آسان هستند، زیرا در چنین بازاری می توان با استفاده از آسان ترین استراتژی های معامله و سرمایه گذاری فعالیت کرد. حتی معامله گران بی تجربه نیز ممکن است در شرایط مطلوب بازار گاوی خوب عمل کنند. با این حال، درک چگونگی چرخه های حرکت بازارها نیز بسیار مهم است.
بازار گاوی (یا صعودی) وضعیتی از بازار مالی است که در آن قیمت ها در حال افزایش است. اصطلاح بازار گاوی اغلب در بازار سهام استفاده می شود. اما می توان آن را در هر بازار مالی، از جمله فارکس، اوراق قرضه، کالاها، املاک و بازار رمزارزها نیز به کار برد. علاوه بر این، بازار گاوی ممکن است به دارایی خاصی مانند بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) یا بایننس کوین (BNB) نیز اشاره داشته باشد. این اصطلاح حتی می تواند به یک بخش مانند بخش توکن های خدماتی، سکه های حریم خصوصی یا سهام بیوتکنولوژی اشاره داشته باشد.
در بازار گاوی، بیشتر سرمایه گذاران به خرید روی می آورند، تقاضا از عرضه پیشی می گیرد و اطمینان به بازار بالا می رود. اصطلاح گاوی یا خرسی درباره معامله گران و سرمایه گذاران نیز استفاده می شود. معامله گر گاوی کسی است که دیدگاهی صعودی نسبت به بازار یا یک رمزارز خاص دارد و آن را در روند افزایش قیمت می بیند. معامله گر خرسی نیز کسی است که عکس این دیدگاه را دارد.
همچنین لازم به ذکر است که بازار گاوی به این معنا نیست که هیچ کاهش یا نوسانی در قیمت ها نیست. به همین دلیل بازارهای گاوی را باید در چارچوب های زمانی طولانی تری بررسی کرد. در این معنا، بازارهای گاوی دوره هایی از افت یا تثبیت قیمت را دارند، بدون آنکه روند عمده بازار شکسته شود.
به همین ترتیب، ممکن است در یک بازار گاوی با بازه زمانی طولانی، دوره هایی طولانی از افت قیمت وجود داشته باشد. این حرکات خلاف روند کلی به بی ثباتی مشهور هستند. البته ممکن است موارد متفاوتی هم وجود داشته باشد.
روش های متفاوتی برای تشخیص بازار گاوی توسط تحلیلگران بازار به کار گرفته می شود. اما آنچه تقریبا مورد توافق بیشتر تحلیلگران است، این است که اگر ارزش بازار بیش از 20 درصد نسبت به کمترین مقدار پیشین رشد داشته باشد، بازار در وضعیت گاوی قرار گرفته است.
تاریخ نشان داده است که بازارهای گاوی همیشگی نیستند، بلکه زمانی می آید که اعتماد سرمایه گذاران شروع به کاهش می کند. عامل این اتفاق ممکن است هر چیزی باشد؛ از یک خبر بد مثل قانونگذاری های نامطلوب تا شرایط غیرقابل پیش بینی مثل شیوع ویروس کرونا.
سقوط شدید قیمت ها هم می تواند نشان دهنده پایان بازار گاوی باشد، چراکه در چنین حالتی سرمایه گذاران بیشتر و بیشتری باور می کنند که کاهش قیمت ها ادامه خواهد داشت و این باعث یک هیجان فروش برای پیشگیری از ضرر بیشتر می شود.
نمونه های بازار گاوی
مشهورترین نمونه های بازار گاوی در بورس اوراق بهادار دیده شده است و در دوره هایی است که قیمت سهام و شاخص های بازار به طور مداوم در حال افزایش بوده است. اقتصاد جهانی بین بازارهای گاوی و خرسی در نوسان است. این چرخه های اقتصادی در ابعاد کلان ممکن است سال ها یا حتی دهه ها به طول انجامد. برخی می گویند که بازار گاوی که پس از بحران مالی سال 2008 شروع شد و تا زمان شیوع ویروس کرونا دوام داشت، «طولانی ترین بازار گاوی در طول تاریخ» بود.
اما بازار رمزارزها از آنجا که بازاری نوپا و پرنوسان است، روندهای آن به اندازه بازارهای مالی سنتی طولانی نیست. در بازار رمزارزها روند صعودی ممکن است همه گیر نباشد و فقط برخی از رمزارزهای بزرگ را شامل شود.
نمونه ای از بازار گاوی در حوزه رمزارزها، روند صعودی بیت کوین از ژانویه سال 2015 تا دسامبر سال 2017 است که این ارز دیجیتال تا 20,000 دلار صعود کرد، اما پس از آن وارد بازار خرسی شد که تا دسامبر سال 2018 ادامه داشت. در این مدت قیمت بیت کوین به حدود 3,000 دلار رسید. پس از آن، بیت کوین بار دیگر وارد بازار خرسی شد که به رغم نوسانات شدید تا سال 2021 ادامه داشته است.
سقوط بازارهای رمزارز در اواخر آوریل سال 2021 و کاهش قیمت بیت کوین از سقف تاریخی 64,000 دلار به زیر 50,000 دلار باعث شده است که برخی احتمال ورود آن به بازار خرسی را بدهند.
بازار خرسی چیست؟
بازار خرسی را می توان به دوره کاهش قیمت ها در بازارهای مالی تعبیر کرد. بازار خرسی می تواند برای معامله گران بی تجربه بسیار خطرناک و دشوار باشد. این نوع بازارها ممکن است به راحتی خسارات بزرگی را به همراه داشته و سرمایه گذاران را از بازگشت به بازارهای مالی بترسانند.
این جمله در میان معامله گران رایج است: «صعود از پله ها، سقوط از آسانسور». این بدان معنا است که حرکت به سمت بالا ممکن است آهسته و ثابت باشد، در حالی که حرکت نزولی شدیدتر و خشن تر است. دلیل آن این است که وقتی قیمت شروع به سقوط می کند، بسیاری از معامله گران برای خروج از بازارها هجوم می آورند.
آنها این کار را می کنند تا سرمایه خود را به صورت نقدی حفظ کنند یا از موقعیت های لانگ (long) خود سود کسب کنند. چنین چیزی می تواند به سرعت منجر به یک اثر دومینو شود که عجله فروشندگان به سمت خروج از بازار، منجر به خروج تعداد بیشتری از فروشندگان از موقعیت خود می شود و این فرایند به همین ترتیب ادامه پیدا می کند. اگر بازار از اهرم بالایی استفاده کرده باشد می تواند باعث شدت سقوط آن شود. بسته شدن موقعیت های سرمایه گذاری (liquidation) به صورت انبوه اثر آبشاری برجسته تری خواهد داشت و منجر به فروش شدیدتر می شود.
با این حال، بازارهای خرسی نیز ممکن است دوره هایی از سرخوشی را داشته باشد. در این دوره ها، قیمت ها با سرعتی بسیار بالا افزایش می یابد، همبستگی ها بیشتر از حد معمول است و اکثریت دارایی ها به طور همزمان رشد می کنند.
به طور معمول، سرمایه گذاران در بازار خرس «نزولی» هستند، یعنی انتظار دارند قیمت ها کاهش یابد. همچنین احساسات در بازار به طور کلی بسیار کم است. با این حال، این ممکن است به این معنی نباشد که همه فعالان بازار در موقعیت های شورت (short) هستند. بلکه ممکن است آنها فقط در انتظار کاهش قیمت ها باشند تا اگر فرصتی پیش بیاید موقعیت سرمایه گذاری خود را مشخص کنند.
در مورد بازار خرسی نیز معمولا سقوط بیش از 20 درصدی قیمت ها را به عنوان نشانه ورود به چنین وضعیتی قلمداد می کنند. پیش بینی اینکه چه زمانی بازار خرسی پایان می یابد، می تواند دشوار باشد چراکه فرایند بازیابی قیمت روندی آهسته و غیرقابل پیش بینی دارد.
نمونه های بازار خرسی
بسیاری از سرمایه گذاران بر این باور هستند که بیت کوین از زمان آغاز معاملات در یک روند کلان گاوی قرار دارد. اما روندهای خرسی نیز در بازار بیت کوین روی داده است. پس از رسیدن قیمت بیت کوین به حدود 20,000 دلار در دسامبر 2017، این رمزارز یک بازار خرسی کاملا خشن را تجربه کرد که تا دسامبر سال 2018 ادامه داشت و در نهایت قیمت آن به حدود 3,000 دلار رسید.
همچنین، قبل از بازار خرسی بیت کوین در سال 2018، این ارز دیجیتال در سال 2014 افت 86 درصدی را تجربه کرد. تا ژوئیه سال 2020، محدوده بازار خرسی قبلی بیت کوین در حدود 3,000 بارها تجربه شد، اما هرگز شکسته نشد. اگر این کف قیمت شکسته می شد، می توانستیم با اطمینان استدلال کنیم که بازار خرسی چندساله بیت کوین تا امروز هم همچنان ادامه می یافت.
بحران مالی سال 2008 یا سقوط بازار سهام بسیاری از کشورها در سال 2020 در پی همه گیری ویروس کرونا نمونه های دیگری از بازارهای خرسی هستند. این رویدادها همگی خسارت بزرگی به بازارهای سهام وارد کرده است.
تفاوت بازار گاوی و بازار خرسی
اینها دو مفهوم متضاد هستند، به همین خاطر حدس زدن تفاوت آن ها دشوار نیست. در بازار گاوی قیمت ها به طور مداوم در حال افزایش است، در حالی که قیمت ها در بازار خرسی مدام کاهش می یابد.
این موضوع همچنین منجر به تفاوت هایی در اتخاذ راهبردی بهتر برای معامله در شرایط ویژه هر یک از این بازارها است. در بازار گاوی، معامله گران و سرمایه گذاران معمولا تمایل به موقعیت های لانگ دارند. در حالی که در بازار خرسی می خواهند موقعیت شورت داشته باشند تا پول خود را حفظ کنند.
در بعضی موارد، حفظ سرمایه به صورت پول نقد یا استیبل کوین ممکن است به معنای موقعیت شورت (short) هم باشد؛ زیرا انتظار می رود که قیمت ها کاهش یابد. تفاوت اصلی در این است که نگهداری پول به صورت نقد بیشتر برای حفظ سرمایه است، در حالی که معاملات شورت برای کسب سود از کاهش قیمت ها است. اما اگر یک دارایی را با انتظار خرید آن در قیمتی پایین تر بفروشید، یعنی در موقعیت شورت هستید، حتی اگر مستقیما از این افت قیمت سود نکنید.
معامله گری در بازار گاوی
ایده اصلی معامله در بازارهای گاوی نسبتا ساده است. قیمت ها در حال افزایش است، بنابراین خرید لانگ و خرید در کف قیمت به طور کلی یک استراتژی منطقی است. به همین دلیل، استراتژی خرید و نگهداری و میانگین سازی هزینه دلاری (dollar-cost averaging) به طور کلی برای بازارهای گاوی بلندمدت مناسب است.
هیچ روندی برای همیشه ادامه نخواهد یافت و ممکن است یک استراتژی که مناسب یک روند خاص است، در سایر چرخه های بازار عملکرد خوبی نداشته باشد. تنها چیزی که قطعی است، این است که بازارها تغییر می کنند و باید تغییر کنند؛ همانطور که با شیوع ویروس کرونا دیدیم که بازارهای گاوی چند ساله در عرض چند هفته از بین رفت.
به طور طبیعی، بیشتر سرمایه گذاران در بازار گاوی دیدگاه صعودی دارند. این منطقی است، زیرا قیمت ها در حال افزایش است و احساس کلی نیز باید صعودی باشد. با این حال، حتی در بازار گاوی هم برخی از سرمایه گذاران دیدگاه نزولی خواهند داشت. اگر استراتژی معاملاتی آنها متناسب با این دیدگاه باشد، حتی ممکن است در معاملات کوتاه مدت نزولی مانند موقعیت های شورت موفق باشند.
به هر حال، اینها استراتژی های پیشرفته معاملاتی و به طور کلی مناسب معامله گران حرفه ای هستند. معامله گرانی که تجربه کمتری دارند، بهتر است که براساس روند بازار معامله کنند. بسیاری از سرمایه گذاران در تلاش برای معاملات شورت در یک بازار گاوی گرفتار شده اند. به هر حال ایستادن در مقابل یک گاو خشمگین یا یک لوکوموتیو خطرات خود را دارد.
معامله گری در بازار خرسی
یکی از ساده ترین استراتژی هایی که معامله گران می توانند در بازار خرسی استفاده کنند، حفظ پول نقد یا استیبل کوین است. اگر از کاهش قیمت ها احساس خوبی ندارید، بهتر است فقط منتظر بمانید تا بازار از قلمرو بازار خرسی خارج شود.
اگر انتظار می رود که در آینده بازار گاوی جدیدی ظاهر شود، وقتی که ایجاد شد می توانید از آن بهره ببرید. در عین حال، اگر مایل به حفظ دارایی رمزارزی خود با افق سرمایه گذاری چندین ساله یا چند دهه ای هستید، بازار خرسی لزوما سیگنالی مستقیم برای فروش نیست.
همانطور که گفته شد، به طور کلی بهتر است همگام با روند بازار معامله کنید. به همین دلیل یک استراتژی سودآور برای بازارهای خرسی می تواند باز کردن موقعیت های شورت باشد. یعنی معامله گر می تواند با مشاهده کاهش قیمت، دارایی خود را بفروشد تا پس از کاهش بیشتر قیمت، آن را با قیمت پایین تری بخرد و به این ترتیب، مقدار بیشتری از آن دارایی را به دست آورد.
موقعیت های شورت می تواند شامل معاملات روزانه (day trading)، معامله گری نوسان گیر (swing trading) یا معامله براساس موقعیت (position trading) باشد؛ هدف اصلی همه این ها صرفا معامله در جهت روند است. اما برخی معامله گران بر خلاف جهت بازار معامله می کنند. نگاهی کوتاه هم به این گونه معاملات داشته باشیم.
در مورد بازار خرسی، این نوع معامله ورود به یک معامله لانگ (long) در یک جهش قیمتی بر خلاف روند است. این تحرکات قیمتی خلاف جهت ممکن است بسیار بی ثبات باشد، زیرا بسیاری از معامله گران ممکن است به سمت این فرصت هجوم ببرند تا یک جهش کوتاه مدت را به یک موقعیت لانگ تبدیل کنند. به هر حال، تا زمانی که پایان روند کلی خرسی قطعی نشود، معامله گران در هر جهشی تصور خواهند کرد که روند نزولی پایان یافته است.
به همین دلیل است که معامله گران موفق قبل از شروع روند نزولی، سود خود را در آخرین سقف های قیمتی کسب کرده و از بازار خارج می شوند. در غیر این صورت آن ها در طول بازار خرسی در موقعیت بلندمدت خود گیر خواهند افتاد. باید به این نکته بسیار مهم توجه داشت که این استراتژی بسیار پرخطر است. حتی حرفه ای ترین معامله گران وقتی بخواهند یک چاقوی در حال سقوط را بگیرند، زخمی خواهند شد.
نتیجه گیری
به طور کلی بازار گاوی به بازاری گفته می شود که در آن قیمت دارایی ها در یک بازه زمانی طولانی مدت به طور مداوم در حال رشد است، اگرچه ممکن است در برخی مقاطع به صورت کوتاه مدت کاهش هم داشته باشد.
بازار خرسی هم به بازاری گفته می شود که قیمت دارایی ها در آن برای مدتی طولانی به صورت مستمر در حال کاهش است. در این بازار هم ممکن است افزایش های کوتاه مدتی مشاهده شود، اما روند کلی به سمت پایین و کاهش قیمت ها است.
بازار رمزارزها برخلاف بازارهای سنتی دوره های کوتاه تری از بازارهای گاوی را تجربه می کند. در حالی که بازارهای گاوی در دنیای سنتی ممکن است سال ها ادامه داشته باشد.
هر یک از بازارهای گاوی و خرسی استراتژی های معاملاتی ویژه خود را دارد. معامله گران باید در هر دو مورد با مراقبت و مهارت لازم وارد بازارها شوند تا دچار خسارات سنگین نگردند.
منابع: آکادمی بایننس، وب سایت کوین بیس، وب سایت پکس فول (paxful.com)
کد خبر: 1400020808AAMCMF
مطالب مرتبط:
پرداخت مالیات از طریق رمزارز در زوگ سوئیس
خرید NFT توسط سود رمزارز ها شامل مالیات می شود
پرداخت از طریق رمزارز به بزرگترین شرکت بیمه سوئیس
کریپتو مام: ممنوعیت رمزارز مانند خاموش کردن اینترنت است
رمزارز میتواند سودآور باشد اما برای مالیات آن هم آماده هستید؟